Türkmen Türkçesinde Renk Adları
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Zengin bir dil olanTürkçe renk kavramı bakımından da canlı ve çeşitlidir. Ana renklerle burenklerin alt tonlarının ayrıntılı bir biçimde tasvir edildiği görülür.Yaşamımızda önemli bir yere sahip olan renkler eski zamanlardan beri insanlartarafından çok yönlü bir şekilde kullanılmıştır. En başta bir nesnenin ayırtedici özelliği olarak ön plana çıkan renkler her kültürde yüklenen manevibirtakım anlamlar sonucunda birer sembol hâline getirilmiştir. Her bilim dalı renklerikendi çalışma sahasına uygun olarak değişik bakış açılarıyla incelemiştir.Bunun tabii sonucu olarak da renklerle ilgili yeni birçok görüşler, önermelerortaya konmuş ve renklerin farklı işlevleri ortaya çıkarılmıştır. Bu çalışmadaTürkçenin lehçelerinden biri olan ve sınıflandırmada Oğuz (Güneybatı) grubu içinde bulunan Türkmencede renk adlarıçeşitli kaynaklardan derlenerek ortaya konmuştur. Renk ifade eden sözcüklerharicinde renk adları kullanılarak oluşturulmuş adlar da çalışmaya dâhiledilmiştir. Çalışmada renk adlarının özellikle dilbilimsel yönüne ağırlıkverilerek Türkmencede renk adı türetmede kullanılan belli başlı eklerin nelerolduğu renk adlarının fiile dönüştürülmesi gibi daha çok sözcüklerin yapısıüzerinde durulmuştur. Renk adı oluşturmada önemi ve katkısı yadsınamayacakdiğer bir yöntem olan doğadan somutlaştırma yoluyla elde edilen sözcükler iseçalışmamızda ayrıca belirtilmiştir. Bunların yanı sıra Eski Türkçe dönemieserleri, Dîvânü Lûgati-t Türk ve Kutadgu Bilig’den tespit ettiğimiz renkadlarıyla Türkmence renk adları karşılaştırılarak benzerlikler ve yaşanandeğişimler gösterilmiştir. Renk adları sözcük türetmeye uygun kelimelerolduğundan yoğun bir şekilde tercih edilir ve renk bildiren sözcükler başka birsözcükle birleştirilerek yeni bir kavramı karşılar hâle getirilir. Türkmencekaynaklarda rastlanan renklerden türetilmiş adlar alanlarına göre başlıklaroluşturularak gösterilmiştir. Çalışmada renk adının geçtiği Türkmen halkedebiyatı ürünlerinden atasözleri ve deyimlere de yer verilmiştir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Turkmen Turkish, color names, proper noun, Türkmen Türkçesi, renk adları, özel adlar
Kaynak
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
21
Sayı
1
