Değişim ekim ve hasat dönemlerinin aspir (Carthamus tinctrius L.) yağının bazı fiziksel, kimyasal ve oksidatif özellikleri üzerine etkileri

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.advisorDemirci, Mehmet
dc.contributor.authorGeçgel, Ümit
dc.date.accessioned2024-06-11T20:39:12Z
dc.date.available2024-06-11T20:39:12Z
dc.date.issued2004
dc.departmentEnstitüler, Fen Bilimleri Enstitüsü, Gıda Mühendisliği Ana Bilim Dalıen_US
dc.descriptionDoktoraen_US
dc.description.abstractDOKTORA TEZİ DEĞİŞİK EKİM VE HASAT DÖNEMLERİNİN ASPİR (Carthamus tinctorius L.) YAĞININ BAZI FİZİKSEL, KİMYASAL VE OKSİDATİF ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ETKİLERİ TRAKYA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ GHJA MÜHENDİSLİĞİ ANADİLİM DALI ÖZET Bu araştırma, Edime ve Tekirdağ koşullarında, 2002 ve 2003 yıllarında, kışlık ve yazdık olmak üzere farklı ekim zamanlarında yetiştirilen Montola-2001 ve Centennial aspir çeşitlerinin çiçeklenmeden olgunlaşmaya kadar geçen süredeki üç farklı hasat zamanında, verim özellikleri ile yağ asitleri bileşimleri ve bazı kalite kriterlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Edirne ve Tekirdağ koşullarında yetiştirilen aspir çeşitlerinin fizikokimyasal ve oksidatif özelliklerinin ortalama değerleri incelendiğinde; rutubet oranlarının % 20,48 ile % 18,81; yağ oranlarının % 25,55 ile % 24,98; iyot sayılarının 123,49 ile 123,24; palmitik asit oranlarının % 7,40 ile % 8,77; stearik asit oranlarının % 2,50 ile % 2,68; oleik asit oranlarının % 32,03 ile % 30,17; linoleik asit oranlarının % 57,57 ile % 57,75; toplam doymamış yağ asitleri oranlarının % 89,64 ile % 88,02; toplam doymuş yağ asitleri oranlarının % 10,35 ile % H',96; tohum verimlerinin 103,38 kg/da ile 105,37 kg/da; yağ verimlerinin 26,39 kg/da ile 26,30 kg/da; protein oranlarının % 17,64 ile % 16,60; protein verimlerinin 18,26 kg/da ile 17,54 kg/da; renk (kırmızı) değerlerinin 1,62 ile 1,54; serbest yağ asilliği oranlarının % 1,07 ile % 2,02; peroksit sayılarının meqCVkg olarak 14,98 ile 14,93; ransimat değerlerinin (100°C) 4,13 saat ile 3,12 saat; fosfor miktarlarının 84,26 ppm ile 89,31 ppm; ve demir miktarlarının da 0,88 ppm ile 1,19 ppm arasındaki değerlerde olduğu belirlenmiştir. Edirne ve Tekirdağ koşullarında yetiştirilen aspir çeşitlerinin verim değerlerinde, çeşitlerden elde edilen yağların yağ asitleri bileşimlerinde ve çeşitlerin yağlarında incelenen kalite kriterlerinde, kışlık ekimlerin yazlık ekimlere göre daha iyi sonuçlar verdiği tespit edilmiştir. Ekim zamanlan arasında yapılan bu karşılaştırma çeşitler bazında da yapılmış; hem Edirne, hem de Tekirdağ koşullarında Montola çeşidinin Centennial çeşidine göre incelenen kalite kriterleri açısından daha üstün olduğu sonucuna varılmıştır. Çiçeklenmeden olgunlaşmaya kadar geçen sürede yapılan hasat zamanlarında her iki aspir çeşidinin yağlarında doymuş yağ asitlerinden olan palmitik asit oranının azaldığı görülürken; doymamış yağ asitlerinden olan oleik asit oranının Montola'da, linoleik asit oranının ise CentenniaTde düzenli bir şekilde arttığı belirlenmiştir. 2004 ANAHTAR KELİMELER: tohum kalitesi, yağ kalitesi, yağ asitleri bileşimi, Montola, Centennial, oleik-linoleik asitler, ekim zamanı, hasat zamanı, oksidatif stabilite, ekolojik koşullaren_US
dc.description.abstractPh.D. THESIS EFFECTS of DIFFERENT SOWING and HARVESTING TIMES on SOME PHYSICAL, CHEMICAL and OXIDATIVE PROPERTIES of SAFFLOWER (Carthamus tinctorius L.) OIL TRAKYA UNIVERSITY GRADUATE SCHOOL of NATÜREL and APPLIED SCHCNCES DEPARTMENT of FOOD ENGINEERING ABSTRACT This study was carried out in order to determine yield performance, fatty acid compositions and several other quality criteria of Montola-2001 and Centennial safflower varieties at three different harvest dates from flowering to maturity grown as winter and summer crop in Edirne and Tekirdağ conditions in 2002-2003. The average values of oxidative, physical and chemical properties of the safflower varieties grown in Edirne and Tekirdağ conditions are as follows: moisture contents 20.48-18.81 %; oil contents 25.55-24.98 %; iodine values 123.49-123.24; palmitic acid contents 7.40-8.77 %; stearic acid contents 2.50-2.68 %; oleic acid contents 32.03-30.17 %; linoleic acid contents 57.57-57.75 %; total unsaturated fatty acid contents 89.64-88.02 %; total saturated fatty acid contents 10.35-11.96 %; seed yields 103.38-105.37 kg/da; oil yields 26.39-26.30 kg/da; protein contents 17.64-16.60 %; protein yields 18.26-17.54 kg/da; color (red) values 1.62-1.54; free fatty acid contents 1.07-2.02 %; peroxide values 14.98-14.93 meqC^/kg; rancimat values (100°C) 4.13-3.12 hour; phosphorus quantities 84.26-89.31 ppm; iron quantities 0.88-1.19 ppm. Based on yield, fatty acid composition and quality properties of the extracted oils, safflower varieties performed better when grown as winter crop in Tekirdağ and Edirne conditions. In addition, varieties were also compared and it was determined that Montola had better oil quality than Centennial. It was determined that the rate of palmitic acid as a fatty acid decreased in both varieties with delaying harvest time from flowering toward maturity, whereas rates of the oleic and linoleic acids as unsaturated fatty acids increased regularly in Montola and Centennial varieties. 2004 KEY WORDS: seed qulity, oil quality, fatty acids composition, Montola, Centennial, oleic-linoleic acids, sowing date, harvest date, oxidative stability, ecological conditionsen_US
dc.identifier.endpage283en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=ERzfJLahXz4lHWyByonS6ZuKu-c4GG2PeB99B6-slbniokouS_yo5_YqE3lx4QcJ
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.14551/9504
dc.identifier.yoktezid154223en_US
dc.institutionauthorGeçgel, Ümit
dc.language.isotren_US
dc.publisherTrakya Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.subjectGıda Mühendisliğien_US
dc.subjectFood Engineeringen_US
dc.titleDeğişim ekim ve hasat dönemlerinin aspir (Carthamus tinctrius L.) yağının bazı fiziksel, kimyasal ve oksidatif özellikleri üzerine etkilerien_US
dc.title.alternativeEffects of different sowing and harvesting times on some physical, chemical and oxidative properties of safflower (Carthamus tinctrius L.) oilen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar

Koleksiyon

Fen Bilimleri Enstitüsü Tez Koleksiyonu