Yazar "Kuru, Levent" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 7 / 7
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    29 numaralı Edirne şer'iye Sicili
    (Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2006) Kuru, Levent; Çelik, Şenol
    Osmanlı toplumsal tarihinin aydınlatılmasında önemli bilgiler içeren Tereke Defterleri, ser'i mahkeme kayıtlarının içerisinde yer aldıgı gibi, devlet içerisinde ayrıcalıklı bir yere sahip olan askerî sınıftan kisilerin çok oldugu yerlerde bu zümre mensupları için ayrı defterler halinde tutulmuslardır. 29 numaralı Edirne Ser'iye Sicili de bu tür defterlerdendir. 1640-1642 yılları arasında tutulan defter içerisinde bu dönemde Edirne'de bulunan ve meslegi fiilen askerlik olan kisilerin miras kayıtları yanında asker olmayıp devlet tarafından askerî statüde kabul edilen sahısların miras ve mirasçı dökümleri de yer almaktadır. Defterde ismi geçenlerin hayatta iken tasarruflarında bulundurdukları tüm esyalar piyasa sartlarında degerlendirilip sahısların bıraktıgı miras, görevli kassâmlar tarafından tespit edilmistir. Yapılan bu tespitten sonra terekeden zorunlu harcamalar yapılarak kalan net miktar mirasçılara dagıtılmıstır. Mirasın dagıtılmasından dolayı devletin aldıgı çesitli resimleri de içeren 29 numaralı Edirne Ser'iye Sicili (Tereke Defteri)'nde yer alan bilgilerle kisilere ait sosyo-ekonomik degerlendirmeler yapılmıs, bu bilgiler ısıgında dönemin askerî toplumunun yasamı, refah düzeyi ve devletin bu grup üzerindeki vergi uygulamaları hakkında genel yargılara varılmıstır.Heritage Record Book (Tereke Defteri), which contains significant data for the enlightment of the social history of the Ottoman Empire, was included in the records of the Religious Courts. Moreover, there were separate record books for the members of the military class, which had a privileged part within the state. Edirne Religious Court Record Number 29 is one of these record books. This record book, which was recorded between 1640 and 1642, includes the heritage data of the people who were active soldiers at that time in Edirne, as well as the heritage and heirs records of the people who were regarded in the military status. The property of the people mentioned in the record book was evaluated according to the current market conditions of that time and determined by the relevant tax official. Upon this determination and taking the compulsory expenses, the remaining amount was distributed among the heirs. According to the data recorded in the Edirne Religious Court Record Number 29, which also includes the taxes of the state for the distribution of the heritage, a socio-economic evaluation was made for the persons. With the help of this information general statements about the military life, level of welfare and tax applications of the state for this group were created.
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    XVI. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA RUMELİ KADILIKLARI
    (2019) Kuru, Levent
    Osmanlı Devleti’nde adlî ve idarî birim olan kazalar; nüfus, mevkii ve başlarında bulunan kadılara sağladıkları gelirler dikkate alınarak mevleviyet ve kasaba kadılıkları olmak üzere iki ana gruba ayrılmışlardır. Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış Bursa, Edirne ve İstanbul başta olmak üzere; Mekke, Medine, Kudüs, Üsküdar, Eyüb, Galata, Selanik, Halep, Bağdat gibi Anadolu, Balkan ve Arap coğrafyasındaki önemli sancak ve kazalar mevleviyet kadılıkları olarak tanımlanmıştır. Bu sınıfa giren kazalarda görev yapacak kadıların tayin, terfi, azil gibi özlük işlemleri XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren şeyhülislam tarafından yapılmıştır. Mevleviyet kadılıkları dışında kalan kazalar ise kasaba kadılıkları olarak isimlendirilmektedir. Bu kazalarda görevlendirilen kadıların özlük işlemleri ise Anadolu ve Rumeli kazaskerlerinin başında bulunduğu kazaskerlik daireleri tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada, Osmanlı kaza teşkilatı içinde Rumeli kazaskerliğinin yetkisi altındaki Balkan Yarımadası, Karadeniz’in batı kıyıları ile Ege ve Akdeniz adalarında bulunan kasaba kadılıkları üzerinde durulacaktır. Bu bölgelerdeki Rumeli kadılıklarının statüleri Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi Yazmaları, nr. 3384’te bulunan bir mecmuadaki bilgilere dayanarak ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ayrıca Rumeli kadılıklarının rütbeleri üzerine daha önce yapılmış farklı dönemlere ait üç çalışmanın verileri ile bu makaleye esas teşkil eden yazmanın bilgileri karşılaştırılarak bahsi geçen kazaların zaman içindeki değişimleri incelenecektir. Bu çerçevede Osmanlı Devleti’nin taşra teşkilatının en önemli birimi olan kazaların gelişim süreçleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    XVII. ve XVIII. Yüzyıllarda Bursa Medreseleri ve Müderris Tevcîhatı (Anadolu Kazasker Ruznamçelerine Göre)
    (2019) Kuru, Levent
    Osmanlı Devleti’nde ilmiye mensuplarının özlük işlerinin kaydedildiği kazaskerruznamçeleri ilk olarak XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren düzenli bir şekildetutulmaya başlanmıştır. Bu defterler kayıt formları açısından mülazemet ve hareketruznamçeleri olmak üzere iki ana seriye ayrılırlar. Mülazemet ruznamçeleri ilmiye tarikineilk defa girenlerin silke hangi yollarla dâhil olduklarına dair kayıtları ihtiva ederken,hareket ruznamçelerinde Anadolu ve Rumeli kazaskerlerinin yetki bölgelerinde bulananmevleviyet seviyesinin altındaki kazalara ait kadı tevcîhatı vardır. Ayrıca bu ruznamçelerdeAnadolu ve Rumeli kazaskerleri tarafından yapılan müderris atamalarına dair kayıtlar dabulunur. Mülazemet ruznamçeleri sadece Rumeli kazaskerliği tarafından tutulurken,hareket ruznamçeleri Anadolu ve Rumeli kazaskerleri tarafından ayrı ayrı tutulmuşlardır.Bâb-ı Meşîhat Arşivi ve Nuruosmaniye Kütüphanesi’nde bulunan XVII. ve XVIII. yüzyılaait Anadolu kazasker ruznamçelerinin ana kaynak olarak kullanılmasıyla hazırlanan buçalışmada Bursa medreseleri ele alınmıştır. Bursa medreselerine ya da Bursamedreselerinden başka medreselere yapılan müderris atamaları incelenerek teşkilatınişleyişine dair bir değerlendirme yapılmıştır. Ayrıca XVII. ve XVIII. yüzyılda Bursa’dabulunan 40 akçe altı medreselerin listesi çıkarılmıştır.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    XVIII. Yüzyılın İlk Yarısında Rumeli Kazaları ve Statüleri (Kazasker Ruznamçelerine Göre)
    (2020) Kuru, Levent
    Osmanlıda kazalar, başlarında ilmiye kökenden gelen kadı unvanlı sivil idarecilerin bulunduğu idarî birimlerdir. Osmanlı öncesi Türk-İslam devletlerinde görülmeyen kaza yapılanması erken dönem Osmanlı idari sisteminde de yoktur. XV. yüzyıldan itibaren toprakların genişlemesi, artan sancak sayısı ve bir sancaktaki kazaî işlere tek bir kadının yetişememesi gibi sebepler sancak yapılanmasından farklı olarak kaza/kadılık bölgelerinin oluşmasına neden olmuştur. Osmanlı Devleti’nde kadılıklar nüfus, mevkii ve başlarında bulunan kadılara sağladıkları gelirler dikkate alınarak öncelikle mevleviyet ve kasaba kadılıkları olmak üzere iki ana gruba ayrılmışlardır ve bu idari birimlerde görev yapacak tüm kadıların tayin, terfi, azil gibi özlük işlemlerinden XVI. yüzyılın ikinci yarısına kadar kazaskerler yetkili olmuşlardır. Bu dönemden sonra mevleviyetler şeyhülislamın yetkisine geçerken, kazaskerler kasaba kadılıkları olarak tanımlanan kazalarda görev alacak kadıların özlük işlemleriyle ilgilenmişlerdir. Mevleviyet kadılıklarına yapılan tayinler ruus defterlerine kaydedilirken kasaba kadılılarına atanan kadıların tayin-terfi işlemleri ise Anadolu ve Rumeli kazaskerlerinin başlarında bulundukları kazaskerlik dairelerinde tutulan kazasker ruznamçelerine kayıt edilmişlerdir. Bu bağlamda kazasker ruznamçeleri Osmanlı kaza teşkilatına dair önemli bilgiler içermektedirler. Bu çalışmada, XVIII. yüzyılın ilk yarısında, H.1118-1170 (1706-1756), Rumeli kazaskerliği tarafından yapılan kadı atamaları içeren kazasker ruznamçeleri kullanılarak Osmanlı kaza teşkilatının işleyişine dair tespitler yapılmıştır. Ruznamçe verileri çerçevesinde Rumeli kazaskerliğine bağlı kazaları XVIII. yüzyılın ilk yarısındaki sayısı XVI-XVII. yüzyıl kaza sayılarıyla karşılaştırmalı ortaya konulmuş, kazaların mansıb, maişet ve te’bîd statüleriyle kadılar tarafından tasarruf edilmeleri örneklerle açıklanmıştır. Ayrıca kazaların statülerinde yapılan değişikliklerin teşkilatın işleyişine etkileri ve alınan tedbirler, kazaların ilhak ve ifraz edilmeleri çalışmanın başlıkları arasındadır.
  • Küçük Resim
    Öğe