Yazar "Dökmeci, Ayşe Handan" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Bazı farmasötik ilaç kalıntılarının sulardaki toksik etkileri
    (Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2009) Dökmeci, Ayşe Handan; Dökmeci, İsmet
    Çevresel analizlerde geleneksel kimyasal maddelerin yanında farmasötiklerinde kirletici sınıfa dahil olduğu yapılan çalışmalar sonucu tespit edilmiştir. Çalışmamızda kış ve bahar döneminde alınan su numunelerinde İbuprofen, Naproksen, Diklofenak, Salisilik asit (Asetil salisilik asit metaboliti) ve kafein bileşenleri SPE-GC-MS'de derivatize edilerek belirlendi. Bu bileşenler antienflamatuvar, analjezik ve antipiretik olarak insan sağlığını korumada ve veterinerlikte reçetesiz olarak da sıkça kullanılmaktadır. Bileşenler için uygun pH, derivatizasyon ve SPE şartları tespit edilerek ölçümleri yapıldı. Kafein hariç uygun pH 2 olarak tespit edildi. Waters Oasis, C18 ve MCX kartuşlarının geri kazanım oranları ve kullanım kolaylığı sonucunda Waters Oasis HLB kartuş, ekstraksiyon için tercih edildi. Yüzey suyu numunelerinde bu bileşenler 0.0015-121.13 ng/l aralığında tespit edildi. Evsel ve endüstriyel atıksu arıtma tesisinden deşarj edilen ilaçların yüzey sularında akıntı yönünde önemli mesafeler boyunca kalıcı oldukları belirlendi. Naproksen, İbuprofen, Diklofenak ve Salisilik asitin akut toksisiteleri V.fisheri bakterisi ile ToxAlert 100® kullanılarak değerlendirildi. Seçilen maddeler asidik özellikte, çok polar ve reçetesiz sık satılan analjeziklerdir. Doz-yanıt eğrileri çizilerek lineer regresyon analizi ve probit analizleri yapılarak %50 etkili konsantrasyonları (EC50) 11.79-54.39 mg/l ve toksik birimleri (TUs) 1.83-8.48 aralığında hesaplandı. Sucul ortamlarda farmasötiklerin tek başlarına akut etkilerinin olasılık dışı olduğu belirlendi. Ancak karışımın (İNDS) akut toksisitesi V.fisheri bakterisi kullanılarak değerlendirildiğinde EC50 7.09 mg/l ve toksik birim (TUs) 14.10 hesaplanarak organizma için çok toksik olduğu bulundu. Anahtar kelimeler: Su analizi, GC-MS, SPE, Derivatizasyon, Naproksen, Diklofenak, İbuprofen, Salisilik asit, Kafein, ,Toksisite, Vibrio fisheri.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Gala gölü ve gölü besleyen su kaynaklarında ağır metal kirliliğinin araştırılması
    (2005) Dökmeci, Ayşe Handan; Dinçer, A.Rıza
    Meriç-Ergene havzasında yer alan, Meriç Nehrinin çıkışında, Edirne ili, Enez ilçesinin 10 km kuzeybatısında yer alan, Meriç Deltasındaki Gala Gölü çevresinde 2003 ve 2004 yıllarında 15 ayrı noktadan alman toprak numunelerinde, 2004 yılı Nisan-Kasım ayları arasında, göl içine 4 ayrı noktadan ve gölü besleyen su kaynaklan ile göl ayağı sonundaki noktalardan su ve sediment numunelerinde ağır metal analizleri yapılmıştır. Gala Gölü çevresinden alman toprak numunelerinde krom, kobalt ve nikel (özellikle gölü besleyen kaynakların kenarından alman numunelerde) yüksek çıkmıştır. Gala Gölü içi ve gölü besleyen kaynaklardan alman su ve sediment numunelerinin çoğunda kadmiyum, kurşun, mangan, kobalt ve bakır sınır değerlerin üzerinde çıkmıştır. Bu çalışma sonucunda, özellikle çeltik ekimi yapılan aylarda, Meriç nehrinden dolaylı yollarla gelen yıkama sularının Gala Gölü ve çevresindeki alanın kalitesinde bozulmalara neden olduğunu söyleyebiliriz. Büyük bir kısmı, İpsala Ovası ve Telmata Ovasından gelen kirlilik, tüm gölü etkilemektedir.