Çolak, ÇağlarHasançebi, SemraKaya, Yalçın2024-06-122024-06-1220201300-02252667-6087https://doi.org/10.18615/anadolu.727207https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/387764https://hdl.handle.net/20.500.14551/12709Ayçiçeği (Helianthus annuus L.), Compositae (Asteraceae), dünyada yenebilir bitkisel yağ bakımından 4. sıradayer almakta olup, dünyadaki ayçiçeği ekim alanlarının yaklaşık %60’ı Karadeniz Bölgesi ülkelerinde bulunmaktadır. Ayçiçeğininülkemizde önemli olmasının nedeni ülkemizin birçok bölgesinde yetiştirilebilir olmasıdır. Ülkemizde üretilen bitkisel yağ, artannüfusa yetmemekte ve mevcut yağ açığımız yıldan yıla artmaktadır. Bu yağ açığı, verim artışına alternatif olarak yağ kalitesiiyileştirme çalışmalarıyla azaltılabilir. Oleik asit içerikli ayçiçeği yağı üreterek özellikle kızartma sanayinde yağ tüketiminiazaltmak mümkündür. Yüksek oleik asit içeren çeşitler geliştirmek için kullanılan klasik ıslah yöntemleri hem zor hem de biyotikve abiyotik stres koşullarından etkilendiği için doğruluk derecesi düşük olmaktadır. Ancak yüksek oleik asit içeriğine yönelikyapılacak bitki ıslahında, biyoteknolojik yöntemler ile moleküler markör destekli seleksiyon (MAS) kullanılarak daha hızlı vedaha tutarlı sonuçlar elde etmek mümkündür. Bu çalışmada; yüksek oleik karakterinin tespiti için F3 kademesindeki 40 bireyinve 55 adet yüksek oleik, orta oleik ve linoleik tip çeşidin, yağ asidi analizleri ve moleküler markör analizleri yapılmıştır. Oleikasit ile bağlantılı olduğu saptanan FAD2 gen bölgesindeki varyasyona dayalı 6 INDEL markörü ile literatürde yüksek oleikkarakteri ile bağlantılı olduğu belirtilen 3 SSR markörü kullanılmıştır. Tüm örneklerin gaz kromotografi (GC) cihazında yağasitleri içerik analizi yapılmış ve moleküler markör analizleri ile karşılaştırılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda yüksek oleik asitkarakterini selekte edebilen ve MAS için kullanılabilir 3 adet markör tespit edilmiştir.tr10.18615/anadolu.727207info:eu-repo/semantics/openAccessArticle3015768387764