Yegen, Berrak CMemi, Gülsün2024-06-122024-06-1220162459-1459https://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/227777https://hdl.handle.net/20.500.14551/14325Amaç: Hipotalamus-hipofiz-gonad aksının etkisiyle, stres yanıtının cinsiyetlerarasında farklılıklar gösterdiği bilinmektedir. Bu çalışmada postmenopozaldönemde over hormonlarının yokluğunun, psikolojik stres yanıtıve oksidatif hasar üzerindeki rolünün araştırılması amaçlandı.Yöntemler: Dişi Sprague-Dawley sıçanlar (250-300 g, n=56) kontrol, taklitcerrahi ve overektomi (OVX) olarak 3 gruba ayrıldı. Anestezi sonrası taklitcerrahi ve OVX işlemi uygulandı. Cerrahi işlemden 60 gün sonra psikolojikstres oluşturmak üzere sıçanlar elektrik şokunun uygulandığı özel bir bölmeyeyerleştirildiler. Ardından 3 gün daha aynı bölmede, aynı süre ile şokuygulanmadan tutuldular. Stres uygulamalarının 10'ar dakika öncesindesıçanlara intraperitoneal yolla glukokortikoid reseptör antagonisti RU-486(10 mg/kg) veya oksitosin reseptör antagonisti atosiban (1 mg/kg) veyaserum fizyolojik verildi. Dördüncü günde delikli levha testi uygulanmasınıtakiben sıçanlar dekapite edilerek, doku ve kan örnekleri alındı.Bulgular: Psikolojik stres, RU-486 verilen gruplarda kortizol düzeylerini anlamlıolarak arttırırken atosiban verilen gruplarda azalttı. Stres uygulamasıile serum IL-1? düzeyleri artarken, serum TNF-? düzeylerinde değişiklikgözlenmedi. Stres, özellikle overektomi uygulanmış sıçanlarda mide, kolonve beyin dokularında oksidatif hasarı arttırırken (p<0,05-0,001), RU-486'nınbu hasarı daha fazla arttırdığı, atosibanın ise bu etkiyi kısmen geri döndürdüğügözlendi. Stres uygulaması ile azalan doku antioksidan miktarını RU-486 tedavisi değiştirmedi, ama atosiban kısmen arttırdı.Sonuç: Çalışmanın bulguları, psikolojik stres durumunda over hormonları-nın yokluğunun kortizol düzeyinde ya da anksiyete düzeyinde değişikliğeneden olmadığı halde, sitokin düzeylerinde ve dokuların oksidatif hasar durumlarındadeğişikliklere yol açabildiğini ortaya koymuştur.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessArticle627279227777