Şabani, Fatih2024-06-122024-06-1220222564-7903https://doi.org/10.53336/rumeli.1060548https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2202846https://dergipark.org.tr/tr/pub/rumeli/issue/69643/1060548https://hdl.handle.net/20.500.14551/12513Osmanlı Devletinde isyan denilince ilk akla gelen Yeniçeri ve Celâlî isyanları olup bunları tarihî ve siyasî açıdan inceleyip analiz eden birçok akademik çalışma yapılmıştır. Ancak erken dönem Osmanlı Devletinin yönetimi altında yaşayan zimmî statüsündeki tebaanın çıkardığı isyanlar müstakil olarak incelenmemiştir. Binaen aleyh zimmîlerin çıkardığı isyanları tarihî, siyasî ve hukukî yönünden inceleyen birçok akademik araştırmanın yapılması ihtiyacı hâsıl olmaktadır. Bu çalışma az da olsa bu boşluğu doldurmak için zimmî statüsündeki gayri müslim Arnavutların yaşadıkları İşkodra (İskenderiyye), Dukakin, Ohri, Delvine, Avlonya ve İlbasan sancaklarında ve 1560–1590 yılları arasında çıkardıkları isyanları tespit ederek buna yönelik devletin aldığı tedbirleri incelemeyi hedeflemektedir. Böylece bu makalede daha önce çalışma yapılmamış bir konuyu incelemeyi ve ortaya çıkan bulguları akademik araştırmalarına katkı sağlamayı amaçlıyoruz. Konu Arnavut zimmîleriyle ilgili Dîvân-ı Hümâyun’un mühimme defterleri ve şeyhülislamların verdiği fetvalar temel kaynak alınarak incelenmiş, isyan kavramının bu belgelerdeki hukukî mahiyeti, merkezî hükümetin zimmî âsilere yönelik izlediği politikalar, verdiği talimatlar ve aldığı tedbirlerin neler olduğu tespit edilmiştir.When we talk about rebellion in the Ottoman Empire, the first thing that comes to mind is the Janissary and Celâlî rebellions, which have been studied by many academic studies examining and analyzing them from the historical and political perspective. However, the rebellions made by dhimmis, who were living under the Ottoman Rule in the early classic period, have not been independently examined yet. Therefore, there is a need to make many academic researches analyzing the dhimmis’ rebellions in historical, political and juridical aspects. In order to fill this gap, this article aims to determine the rebellions of dhimmi Albanians in sanjaks of Ishkodra (Iskandariyya), Dukakin, Ohrid, Delvine, Avlonya and İlbasan, between the years 1560-1590, and to study the measures taken by the state in this regard. Thus, in this study, we aim to research an object that has not been studied before and by the findings to contribute to academic literature. We have analyzed the subject based on the Registers of Important Affairs (Umûr-i Mühimme Defterleri) of the Imperial Council (Dîvân-ı Hümâyun) and the fatwas given by the Sheikh al-Islams on the Albanian dhimmis. Likewise, we determined the juridical nature of the concept “rebellion” in these documents, the policies followed by the central government towards the dhimmi rebels, and as well the instructions and the measures taken by the state.tr10.53336/rumeli.1060548info:eu-repo/semantics/openAccessOsmanlı DevletiOsmanlı HukukuİsyanZimmî İsyanlarıArnavutlarDîvân-ı Hümâyun KararlarıŞeyhülislam FetvalarıOttoman EmpireOttoman LawRebellionDhimmî RebellionsAlbaniansVerdicts of Dîvân-ı HümâyunFatwas of Sheikh al-IslamsArticle91291060548