Meydanlık, NusretTımarcı, Taner2024-06-112024-06-112003https://hdl.handle.net/20.500.14551/9803Bu tezin, veri tabanı üzerinden yayınlanma izni bulunmamaktadır. Yayınlanma izni olmayan tezlerin basılı kopyalarına Üniversite kütüphaneniz aracılığıyla (TÜBESS üzerinden) erişebilirsiniz.DoktoraÖZET Sunulan çalışmada, soğuk şekil değiştirme oram ile kırılma parametrelerinin nasıl değiştiği incelenmiş ve elastik-plastik (sünek) kırılma halinde, kırılma analizlerinin yapılabilmesi için mevcut analitik ifadelerin soğuk şekil değiştirmiş malzemeler için kullanılabilirliği araştırılmıştır. Tasarımda kullanılacak kırılma tokluğunun saptanması için yapılan deneylerin oldukça zaman alıcı ve zahmetli olması nedeniyle, kırılma tokluğunun çekme deneyi ile elde edilen mekanik özellikler cinsinden ifade edilmesi fikri her zaman ilginç olmuştur. Bu amaçla yapılan çalışmalarda, gerek elastik gerekse elastik-plastik kırılma halinde kırılma tokluğunun, akma dayanımı, elastisite modülü, pekleşme üsteli ve kırılma genlemesi gibi çekme deneyi ile elde edilen mekanik özellikler yardımıyla yaklaşık olarak hesap edilmesini mümkün kılan ifadeler elde edilmiştir. Sunulan tezde ise elastik-plastik halde malzemelerin mekanik özellikleri ve yükleme hali, pekleşme üsteli, geometriye bağlı olarak elde edilmiş tablolar yardımıyla J-integralin hesaplanabilmesi için önerilen EPRİ yönteminin soğuk şekil değiştirmiş malzemeler için de geçerliliği araştırılmış ve tasarımda kullanılabilecek pratik ifadeler geliştirilmiştir. Daha sonra, kırılma tokluğunun bilindiği doğrultuya dik olan diğer uzunluk doğrultusundaki kırılma tokluğunun sadece çekme deneyi yapılarak tahmin edilebileceği bir başka yan deneysel ifade geliştirilmiştir. Kırılma analizlerinin yapılabilmesi için bu çalışmada öne sürülen ifadelerin kullanılabilirliği kırılma tokluğunun saptanması için yapılan standart deneylerle elde edilmiş değerleri ile karşılaştırılarak tartışılmıştır. Sonuç olarak kırılma tokluğunun soğuk şekil değiştirme oranının artmasıyla düştüğü ve belirli bir soğuk şekil değiştirme oranından sonra kırılma tokluk değerlerinin yaklaşık olarak bir asimptota gittiği gözlenmiştir. Anahtar kelimeler : Kırılma Tokluğu, J-İntegral, ÇUAM (Çatlak Ucu Açılma Miktarı)ABSTRACT In this study, it has been investigated that how the fracture toughness parameters change with cold-work ratio and the usability of existing analytical equations for the fracture analysis of cold- worked materials. It has been, always, interesting to express the fracture toughness parameters in terms of mechanical properties obtained by use of tension tests because of the making the experiments to determine the fracture toughness, which will be used in design, is quite time consuming and tiring. In the studies realized for this purpose, the expressions in order to estimate the fracture toughness values approximately for both elastic and elastic-plastic case by means of the mechanical properties obtained in tension tests, such as, yield strength, modulus of elasticity, strain hardening exponent and fracture strain have been obtained. In the thesis presented, the validity of EPRI method suggested for J-Integral estimation by use of the tables obtained for the mechanical properties, loading types, strain hardening exponent and the geometry of the materials that are in elastic- plastic case has been investigated for cold worked materials and developed the practical expressions which can be used in the design. Moreover, another semi-analytical expression has been produced for the estimation of the fracture toughness in a certain orientation by making only tension tests if the fracture toughness value is known in orientation, which is perpendicular to the one where the fracture toughness is sought. The usability of the expression claimed in this study, in order to perform the fracture analyses, has been discussed by comparing the values based on these expressions ones obtained by standard experiments. As a conclusion, it has been observed that the fracture toughness values decrease as the cold-work ratio increase and after a certain value of the cold- work ratio, the values of fracture toughness approaches an asymptote. Key words : Fracture toughness, J-Integral, CTOD (Crack tip opening displacement). Illtrinfo:eu-repo/semantics/openAccessMakine MühendisliğiMechanical EngineeringDoctoral Thesis1131136528