Dervişoğlu, Mehmet2021-11-202021-11-2020181305-77662587-2451https://doi.org/10.26468/trakyasobed.421972https://dergipark.org.tr/tr/pub/trakyasobed/issue/41289/421972https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/606531https://hdl.handle.net/20.500.14551/6779Mizahınakli bir unsur olarak kabulü asırlar öncesine dayanmaktadır. Genel olarak komikbir dürtüyle başlayan, gülümseme veya gülme gibi bir tavırla sonlanan mizahıntemel unsuru zekâdır. Özellikle mizahı işlevsel anlamda kullanmak ciddi manadabir zekâ kuvvetini gerektirmektedir. Bu anlamda kültür tarihimizin enkarakteristik şahsiyetlerinden birisi şüphesiz Nasreddin Hoca’dır. O, AnadoluTürklüğünün Moğol akın ve yağmalarıyla, iç kavga ve çekişmelerle, siyasiotorite zayıflığıyla, kuraklıkla ve buna bağlı olarak kıtlık ve yoksulluklamücadele etmek zorunda kaldığı, toplum psikolojisinin harap olduğu bir dönemdeeğitim metodu olarak mizahı tercih etmiş, sadece Anadolu insanını değilneredeyse tüm dünyaya güldürerek düşündürmeyi başarabilmiştir. NasreddinHoca, hem latifeleriyle insanları güldürmüş hem de halkın gerçeklikbeklentisini dikkate aldığı ve mizahını gerçekçi bir zemin üzerine inşa ettiğiiçin fıkraları insanlarda ilgi uyandırmış, iletişim ve etkileşimikolaylaştırmış dolayısıyla mizah yoluyla eğitim değerlerinin benimsetilmesi,kültürel öğelerin geleceğe aktarılmasını sağlamıştır. William Bascom’unformülize ettiği dört folklor işlevini de onun fıkralarında tespit etmekmümkündür. Yapılanaraştırmalarla Hoca’nın iyiden iyiye belirginleşen mutasavvıf kimliği ve onunhalk arasında veli olarak telakki edilmesi, latifelerinin sosyal yöndekiöğütlerle birlikte dini mahiyette anlamlar taşıdığı fikrine yol açmıştır. Bubağlamda onun olduğuna inanılan kimi metinler üzerine çeşitli şerhleryapılmıştır. Çalışmamızdaöncelikle tasavvufun mizaha bakışı, alanın üç temel dinamiği diyebileceğimizKur’an-ı Kerim, sünnet ve mutasavvıfların konuya yaklaşımlarıyla açıklanmayaçalışılmış, Nasreddin Hoca’nın dini kimliği üzerinde durulmuş ve bundan sonraHoca’nın fıkraları bağlamında Burhaniye Tercümesi’nin yer verdiği tasavvufitemalar üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. ABSTRACT: The acceptance of humor as an element of mind is based on centuriesago. Humor generally starts with a funny impulse, ends with smile or laugh. thebasic element of humor is intelligence.  In particular, using humor in a functional sense requires a strongintelligence. In this sense, one of the most characteristic personalities of ourcultural history is undoubtedly Nasreddin Hodja. He preferred humor as a methodof education in a period when Anatolian Turks had to struggle with Mongolianraids and looting, internal fighting and controversy, weak political authority,drought and, accordingly, scarcity and poverty. not only the Anatolian people,but almost all the world laughed and thought.Nasreddin Hodja laughedpeople with his anecdotes and built his humor on a realistic ground at the sametime. this has also attracted interest in the people against the his anecdotes.Facilitating communication and interaction, and thus the adoption ofeducational values through humor, the transmission of cultural items to thefuture. It is possible to identify the four folklore functions formulated byWilliam Bascom in his anecdotes. With the researches made,Hodja's well-recognized Sufi identity and his being considered as a saint amongthe people, has led to the idea that anecdotes carry meaning with religionalong with social advice. In this context, various explanations have been madeon certain texts which are believed to be her.In our work, first of all,humor for sufism is tried to be explained with the approaches of the Qur'an,sunnah and sufis. Then, the religious identity of Nasreddin Hodja wasemphasized and after that in the context of the Hodja's anecdotes, evaluationswere made on the mystical themes which included the work named BurhaniyeTercumesitr10.26468/trakyasobed.421972info:eu-repo/semantics/openAccessMizahtasavvuflatifeHumormysticismanecdotArticle202479495325208421972