Günay, Fatih2021-11-202021-11-2020181305-77662587-2451https://doi.org/10.26468/trakyasobed.437744https://dergipark.org.tr/tr/pub/trakyasobed/issue/37840/437744https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/495771https://hdl.handle.net/20.500.14551/7310Eserlerindeki bilgilere göre 14.yüzyılın sonu ve 15. yüzyılın başında yaşadığı tahmin edilen Ârif, tasavvufalanında, daha çok mesnevi türünde eserler kaleme almış bir şairdir. Şairineserleri incelendiğinde, kendisinin geniş bir Kur’an ve hadis bilgisine sahipolduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmada âlem kelimesinin anlamları, bunlardanhareketle âlemlerin özellikleri, insan, insan-âlem ilişkisi, üzerindedurulmuştur. Konu ile ilgili olarak, sözlük, ansiklopedi maddeleri ve bazıtasavvufi eserlerden yararlanılmış, Ârif’in Nüsha-i Âlem adlı mesnevisitaranmıştır.Ârif eserinde, evren-insankarşılaştırmalarını, insanın kâinatın bir özeti olduğu ana fikri çerçevesindeyapmıştır. Yedigök tabakası, yedi gezegen, bu gezegenlerin bulunduğu konumlar, on iki burç,ay, güneş ve yıldızlar, arş, kürsi, levh ve kalem, cennet ve cennete ait bazıözelliklerle iyi ve kötü kavramlarının insandaki karşılıkları ele alınmış;duyularımız, duyu organlarımız, içinde yaşadığımız bedene ve taşıdığımız canaait özellikler sıralanmıştır. Ayrıca vakit kavramının insan hayatınındönemlerine olan benzerlikleri, insanın iç dünyasında barındırdığı keder vekaygıların, göz yaşının, gülmenin ve çıkardığımız bazı seslerin, aldığımıznefesin, et, kas ve kemiklerimizin, damarlarımızda akan kanın, yönkavramlarının; katılık, öfkeli olmak, sabretmek gibi huylarımızın tabiatlailişkisi kurulmuş ve bunlar çeşitli benzetmelerle anlatılmıştır.Eserdeinsanın dünyaya gönderiliş amacı üzerinde durulmuş; iyi bir kul olmanıngerektirdiği doğru bir inanış, doğruluk içinde bir hayat, kısacası Allah’ınemirlerini yaşamak düşüncesi vurgulanmıştır.According to theinformation in his written works, Arif, estimated to have lived in the end ofthe 14th and the beginning of the 15th century, is a poet who has receivedwritten works in the field of Sufism, mostly in the form of masnavi. When thewritten works of the poet are examined, it is understood that he has a wideknowledge of Quran and hadith. In this research, the meanings of the word ofthe 'universe' and starting from this point of meanings the features of theuniverse, human, human-universe relation have been studied. For the research,dictionary, encyclopedia articles, and some Sufistic written works were usedand the masnavis named Arif's Nüsha-i Âlem was scanned.In his writtenworks, Arif made the universe-human comparisons within the framework of theidea that humanity is a summary of the universe. Seven sky layers, sevenplanets, locations of these planets, twelve signs, moon, sun and stars, theninth heaven (arş), kürsi, levh, heaven, and heavenly properties have beenhandled. Additionally, the features of our senses, our sensory organs, the bodywe live in and the spirit we have are listed. Also, relationships, between theconcept of time and the periods of human life, between the concept of directionand feelings such as grief, anxiety, tears, laughter, which are held in theinner world of humanity in addition to that the breath that a human takes, somevoices that a human creates, human's muscles, flesh, bones, blood in her/hisveins, between nature and human habits like obdurateness, hotheadedness, longsufferance was established and these relationships are described in variousanalogies.The subjectswhich are discussed in his written works; the purpose of human sending to theworld, the true belief to be a good servant, the life in righteousness. Inshort, it is emphasized to live the commandments of Allah in his written works.tr10.26468/trakyasobed.437744info:eu-repo/semantics/openAccessÂleminsantasavvufKlasik Türk EdebiyatıUniverseHumanSufismClassical Turkish LiteratureArticle201339359287040437744