Kara Hakimiyet Teorisi ve Avrasya’nın Artan Jeopolitik Önemi
Küçük Resim Yok
Tarih
2022
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Uluslararası politikada coğrafi etmenlerin güç ilişkileri üzerindeki etkisinin incelenmesine jeopolitik denmektedir. Bir ülkenin sahip olduğu coğrafi nitelikler o ülkeyi jeopolitik açıdan güçlü kılmaktadır. Doğal kaynaklar bakımında zengin, iklim ve yer şekilleri açısından elverişli, deniz ve okyanuslara kıyısı olan, kanallar ve boğazlar gibi stratejik geçiş noktalarına hâkim bir ülke ekonomik, siyasi ve kültürel açıdan gelişir ve uluslararası sistemde etkili bir güç haline gelir. Burada önemli olan nokta, ülkenin sahip olduğu bu jeopolitik unsurların bilincinde olması ve bunları rasyonel bir şekilde kullanmasıdır. Aksi durumda jeopolitik mücadele içinde kendine yer bulamaz ve sistem içinde kaybolabilir. Jeopolitik, bölge üzerindeki rekabetten ve bu tarz eylemleri meşrulaştırmaktan daha fazlasını ifade etmektedir. Jeopolitik, dünyayı görmenin bir yoludur. Avrasya’nın jeopolitik önemi Avrupa ve Asya gibi iki büyük kıtayı kapsamasından kaynaklanmaktadır. Tarihsel süreç içinde birçok uygarlık bu coğrafyada yaşamış, uluslararası siyaseti etkileyen birçok olay burada gerçekleşmiş, büyük savaşlara ve çatışmalara yine bu coğrafyada tanıklık edilmiştir. Avrasya yalnızca bir coğrafi tanımlamanın dışında stratejik, politik, ekonomik ve kültürel parametreleri barındıran geniş bir jeopolitik ve jeostratejik alanı ifade etmektedir. Politik ve ekonomik rekabetin her geçen gün tırmandığı bu coğrafyada egemen güç olmak için kıyasıya yarışın devam ettiği görülmektedir. Özellikle Soğuk Savaş’ın bitmesi ile Sovyetler Birliği’nin parçalanması ve bölgedeki üstünlüğünü kaybetmesinin ardından dikkatler Avrasya’ya çevrilmiş ve bölge büyük güçlerin oyun sahasına dönüşmüştür. Bu stratejik oyunda özellikle ABD, Rusya Federasyonu ve Çin Halk Cumhuriyeti dikkat çekmektedir. Bu oyunun galibi küresel anlamda liderliği ele geçirecek ve uluslararası politikanın başat aktörü olacaktır. Bu çalışmada jeopolitik kavramı açıklanarak Halford J. Mackinder’ın Kara Hakimiyet Teorisi ile Avrasya’nın önemine yapmış olduğu vurgu incelenecek ve Avrasya’nın jeopolitik önemi barındırdığı dinamikler çerçevesinde ele alınacaktır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
11
Sayı
1
