Türk sağlık sisteminde mesleki risklere karşı korumanın gelişimi ve dönemler arası karşılaştırılması
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2019
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi,Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mesleki sağlık riskleri insanlık tarihi kadar eskidir. İnsanoğlu, üretim sürecinde sürekli olarak mesleki risklere maruz kalmıştır. Tarım üretiminde mesleki riskler sınırlıdır. Bu sebeple de sanayi devrimi öncesi dönemde mesleki sağlık risklerine karşı koruma geliştirilememiştir. Mesleki riskler bakımından koruma altına alınmaya başlayanlar ilk olarak kamu çalışanları olmuştur. İlerleyen dönemlerde Sivil halk arasında gerçekleştirilen madencilik ve zanaatkarlık faaliyetleri sivil çalışanlar arasında örgütlenmeyi ve mesleki risklere karşı önlemler alınmasına etki etmiştir. Osmanlı döneminde de bu yapı dünya geneliyle örtüşmektedir. Ancak koruma düzeyi dönemin şartlarında çoğu yabancı ülkedeki yapıdan daha gelişmiş durumdadır. Modern anlamda koruma sağlanması ise cumhuriyet sonrası dönemde gerçekleşmiştir. İlk kuruluş evresinde sınırlı koruma sağlanması ve sonrasında geliştirilmesi yerine, daha kuruluş aşamasında güçlü koruma tedbirlerinin alındığı görülmektedir. Bugün ki koruma düzeyinin dahi üzerinde bir seviye yakalamıştır. Mesleki sağlık risklerine karşı korumada 1945’ten günümüze kapsam genişlemesi sağlanmışsa da kapsam çeşitliliği sınırlanmıştır. Ölüm durumunda hak sahiplerinde ve peşin sermaye ödemesi açısından bu gerileme net şekilde görülmektedir. Kamu ve özel kesim çalışanları arasındaysa giderek bir eşitlenme süreci yaşanmaktadır.
Occupational health risks are as old as the history of humanity. Human beings have been exposed to occupational risks continuously during phases of production. In agricultural production occupational risks are limited. For that reason, during the period preceding industrial revolution protection against occupational risks were not developed. The first ones that were protected, when it comes to occupational risks were public employees. In the following periods, mining and craftsmanship activities by civilians influenced the measures against occupational risks. This structure in the Ottoman period coincides with the world in general. However, that level of preservation is more sophisticated than the majority of foreign countries. Modern protection, on the other hand, occurred during the Post-Republican period. Instead of limited protection during the initial establishment phase and developing it afterwards, it was observed that there were effective protection measures at the start. The level that was achieved was even higher than what we have today. Although the scope extended since 1945, the diversity of that scope was kept limited. In the event of a death, this setback is clearly seen, when it comes to the right holders and advance capital payment. However, there is an increasing equalization process between public and private sector workers.
Occupational health risks are as old as the history of humanity. Human beings have been exposed to occupational risks continuously during phases of production. In agricultural production occupational risks are limited. For that reason, during the period preceding industrial revolution protection against occupational risks were not developed. The first ones that were protected, when it comes to occupational risks were public employees. In the following periods, mining and craftsmanship activities by civilians influenced the measures against occupational risks. This structure in the Ottoman period coincides with the world in general. However, that level of preservation is more sophisticated than the majority of foreign countries. Modern protection, on the other hand, occurred during the Post-Republican period. Instead of limited protection during the initial establishment phase and developing it afterwards, it was observed that there were effective protection measures at the start. The level that was achieved was even higher than what we have today. Although the scope extended since 1945, the diversity of that scope was kept limited. In the event of a death, this setback is clearly seen, when it comes to the right holders and advance capital payment. However, there is an increasing equalization process between public and private sector workers.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Sağlık Yönetimi, Sosyal Güvenlik, Mesleki Sağlık Riskleri, İş Kazası, Meslek Hastalığı, Healthcare Management, Social Security, Occupational Health Risks, Occupational Work Accident, Vocational Disease
