Bulgar fıkra tipleri ile Türk fıkra tiplerinin karşılaştırılması üzerine bir inceleme : Kurnaz Petır (Hitır Petır) ve Nasreddin Hoca örneği
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Çalışmanın amacı, Bulgar ve Türk toplumlarının en önemli mizah ustaları olan Kurnaz Petır (Hitır Petır) ve Nasreddin Hoca fıkralarının konu, şahıs kadrosu, zaman ve mekân unsurları bakımından karşılaştırılmasıdır. Çalışmada metin merkezli tasnif yöntemi ve karşılaştırma yöntemi kullanılmıştır. Karşılaştırma yapılırken MAXQDA Nitel Veri Analizi Programından yararlanılmıştır. Programda, dört tema oluşturulduktan sonra ana kodlar ve alt kodlar belirlenmiştir. Kodlamalar doğrultusunda Benzerlik Matrisi Analizi yapıldığında kod frekansları açısından fıkraların %37 oranında benzerlik gösterdiği belirlenmiştir. Çalışmada, fıkraların yoğunlukla sosyal hayatı konu aldığı görülmektedir. Kurnaz Petır fıkralarında para kazanmak için çalışmak zorunda kalınması gibi durumlar, Nasreddin Hoca fıkralarında ise vaaz verme faklılık gösteren konulardır. Kurnaz Petır fıkralarında, daha fazla alt tip ve yardımcı karakter yer alırken, Nasreddin Hoca fıkralarında genellikle ana tip ile birlikte bir alt tip bulunmaktadır. Fıkralarda belirsiz zaman unsurları sıklıkla “bir gün” ve “günün birinde” şeklinde belirtilmektedir. Fıkralarda mekân kullanımı ise çeşitlilik göstermektedir. İki fıkra tipinde de en sık kullanılan kapalı dar mekân evdir. Açık dar mekân olarak Kurnaz Petır fıkralarında köy, Nasreddin Hoca fıkralarında ise sokak ve yol sıklıkla mekân olarak kullanılmaktadır. Fıkralarda yer alan yapı unsurları karşılaştırıldığında, pek çok benzerlik ve farklılık olduğu belirlenmiştir. Bu çalışma ile alana küçük de olsa bir katkı sağlanmaya çalışılmıştır.
The aim of the study is to compare the anecdotes of Hitır Petır and Nasreddin Hodja, the most important humor masters of Bulgarian and Turkish societies’s, in terms of subject, characters, time and place elements. Text-centered classification method and comparison method were used in the study. MAXQDA Qualitative Data Analysis Program was used while making the comparison. In the program, after four theme were created, the main codes were paired with sixteen sub-codes. When the Similarity Matrix Analysis was performed in line with the coding, determined that the Hitır Petır and Nasreddin Hodja anecdotes showed 37% similarity in terms of code frequencies. In the study, it is seen that in both, the anecdotes are mostly about social life. In Hitır Petır anecdotes having to working to earn money, in Nasreddin Hodja anecdotes preaching is determined as different subjects. There are more subtypes and supporting characters in Hitır Petır anecdotes compared to Nasreddin Hodja anecdotes. In Nasreddin Hodja anecdotes, there is usually a subtype along with the main type. In anecdotes, indefinite time elements often appear as “one day” and “one of these days”. The use of space varies. The most frequently used closed space in both is the house. It has been determined that open narrow spaces are frequently used, as village in Hitır Petır, streets and roads in Nasreddin Hodja anecdotes. When the structural elements in the anecdotes were compared, it was determined that there were many similarities and differences. This study attempted to make even a small contribution to the field.
The aim of the study is to compare the anecdotes of Hitır Petır and Nasreddin Hodja, the most important humor masters of Bulgarian and Turkish societies’s, in terms of subject, characters, time and place elements. Text-centered classification method and comparison method were used in the study. MAXQDA Qualitative Data Analysis Program was used while making the comparison. In the program, after four theme were created, the main codes were paired with sixteen sub-codes. When the Similarity Matrix Analysis was performed in line with the coding, determined that the Hitır Petır and Nasreddin Hodja anecdotes showed 37% similarity in terms of code frequencies. In the study, it is seen that in both, the anecdotes are mostly about social life. In Hitır Petır anecdotes having to working to earn money, in Nasreddin Hodja anecdotes preaching is determined as different subjects. There are more subtypes and supporting characters in Hitır Petır anecdotes compared to Nasreddin Hodja anecdotes. In Nasreddin Hodja anecdotes, there is usually a subtype along with the main type. In anecdotes, indefinite time elements often appear as “one day” and “one of these days”. The use of space varies. The most frequently used closed space in both is the house. It has been determined that open narrow spaces are frequently used, as village in Hitır Petır, streets and roads in Nasreddin Hodja anecdotes. When the structural elements in the anecdotes were compared, it was determined that there were many similarities and differences. This study attempted to make even a small contribution to the field.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kurnaz Petır, Hitır Petır, Nasreddin Hoca, Fıkra, Fıkra tipi, Nasreddin Hodja, Anecdote, Type of anecdote
