Türk idare tarihi açısından Şer’iyye Sicilleri (İstanbul Mahkemelerindeki XVI-XVIII. Yüzyıllara ait Şer’iyye Sicilleri ışığında)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez merkezine İstanbul’daki çeşitli mahkemelere ait 67 adet şer’iyye sicilini ve bu şer’iyye sicillerindeki 40.420 adet kaydı alarak, şer’iyye sicillerinin geçmiş kamu yönetimini incelemek için başvurulması zorunlu kaynaklar olduğunu göstermeyi amaçlamaktadır. Tez, aslında bir idare tarihi denemesi niteliğini de taşımaktadır. Şer’iyye sicilleri tezin merkezinde yer almakla beraber bu kaynakların çeşitli birincil kaynaklar tarafından desteklenme ihtiyacı bulunması tezde mühimme defterleri ve diğer çeşitli belgelerin kullanılmasını gerektirmiştir. Tez üç bölüme ayrılmaktadır. İlk bölümde Osmanlı öncesi İstanbul’un tarihi ve XVI-XVIII. yüzyıllar arasındaki Osmanlı Siyasi Tarihi anlatılmaktadır. Bunların ardından tezin temel kavramlarından olan şer’iyye sicilleri ile kadılık başlıklarına da bu bölümde yer verilmektedir. İkinci bölümde şer’iyye sicillerine dayalı olarak idari teşkilat gösterilmektedir. Burada kamu görevlileri, yetki çatışması, yerel yönetim faaliyetleri, yolsuzluk gibi kamu yönetiminin temel konularına değinilmektedir. Üçüncü bölümde ise şer’iyye sicillerine dayalı mali ve ekonomik konular anlatılmaktadır. Buradaki ekonomiden kasıt topyekûn bir ekonomi tarihi olmayıp ekonomideki devlet müdahalesinin varlığını ortaya koymaktır. Bu amaçla bu bölümde vergiler, muafiyetler, para düzenlemeleri, esnaf ve iş ilişkilerine devletin müdahalesi, İstanbul’un iaşesi ve ordunun ihtiyaçları anlatılmaktadır.
This thesis aims to show that sharia court records are necessary sources to examine the past public administration by taking 67 sharia court records belonging to various courts in Istanbul and 40,420 documents in these sharia court records. The thesis actually has the characteristic of an administrative history essay. Although the sharia court records are at the center of the thesis, the need for these sources to be supported by various primary sources necessitated the use of mühimme defterleri and various other documents in the thesis. The thesis is divided into three parts. In the first part, history of pre-Ottoman Istanbul and Ottoman Political History in the XVI-XVIII. centuries are explained. After these, the titles of sharia court records and kadi, which are basic concepts of the thesis, also are included in this part. In the second part, the administrative organization is based on the sharia court records is shown. Here, the basic issues of public administration such as civil servants, conflict of authority, local government activities, corruption are mentioned. In the third part, financial and economic issues based on sharia court records are explained. What is meant by the economy here is not a total economic history, but to reveal the existence of state intervention in the economy. For this purpose, in this section, taxes, exemptions, money regulations, state intervention in tradesmen and business relations, the provision of Istanbul and the needs of the army are explained.
This thesis aims to show that sharia court records are necessary sources to examine the past public administration by taking 67 sharia court records belonging to various courts in Istanbul and 40,420 documents in these sharia court records. The thesis actually has the characteristic of an administrative history essay. Although the sharia court records are at the center of the thesis, the need for these sources to be supported by various primary sources necessitated the use of mühimme defterleri and various other documents in the thesis. The thesis is divided into three parts. In the first part, history of pre-Ottoman Istanbul and Ottoman Political History in the XVI-XVIII. centuries are explained. After these, the titles of sharia court records and kadi, which are basic concepts of the thesis, also are included in this part. In the second part, the administrative organization is based on the sharia court records is shown. Here, the basic issues of public administration such as civil servants, conflict of authority, local government activities, corruption are mentioned. In the third part, financial and economic issues based on sharia court records are explained. What is meant by the economy here is not a total economic history, but to reveal the existence of state intervention in the economy. For this purpose, in this section, taxes, exemptions, money regulations, state intervention in tradesmen and business relations, the provision of Istanbul and the needs of the army are explained.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Şer’iyye Sicilleri, Kadılık, Osmanlı tarihi, İdare tarihi, Kamu yönetimi, Sharia Court Records, Kadi, Ottoman history, Administrative history, Public administration
