Çocuğu okul öncesi eğitime devam eden ebeveynlerin sosyal ağlarda mahremiyet algıları ve çocuklarına ilişkin paylaşım davranışlarının dijital vatandaşlık bağlamında incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu tez çalışmasında dijital vatandaşlığın gerektirdiği yeterlilikler doğrultusunda okul öncesi dönem ebeveynlerinin, çevrimiçi mahremiyet farkındalık düzeylerini belirlemek ve çocuğuna ait kişisel verileri sosyal ağlarda paylaşım durumlarını dijital vatandaşlık bağlamında ortaya koymaktır. Araştırma; 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Kırklareli ilinde bulunan, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı özel, resmi ve bağımsız anaokulları ve resmi anasınıflarında devam eden 510 çocuğun ebeveynleri ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Kuş, Güneş, Başarmak & Yakar (2017) tarafından geliştirilen Dijital Vatandaşlık Ölçeği ve Korkmaz, Vergili & Karadaş (2021) tarafından geliştirilen Çevrimiçi Mahremiyet Farkındalık Ölçeğinin yanı sıra araştırmacı tarafından hazırlanan anket ve görüşme formları kullanılmıştır Nicel verilerin analizinde SPSS 20,0 paket programı kullanılmıştır. Araştırmanın amacı kapsamında elde edilen verilerin frekans ve yüzde dağılımları hesaplanmıştır. Değişkenlerin normal dağılımlarını test etmek için KolmogorovSmirnov ve Shapiro-Wilk testleri uygulanmıştır Bu çerçevede, değişkenlere ilişkin normallik test sonuçları değerlendirilmiş, normal dağılmadığı netleştirilen verilerin analizleri parametrik olmayan testler aracılığı ile yapılmıştır. Ebeveynlerin dijital vatandaşlık ve çevrimiçi mahremiyet farkındalık düzeylerinin; çeşitli değişkenlere göre farklılaşma durumlarının analizinde Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Ki-kare testi ile değişkenler arasındaki ilişki incelenmiştir. Normal dağılmayan değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesinde Spearman Sıra Korelasyonu kullanılmıştır. İkili grupların puan karşılaştırılmasında bağımsız örneklem t testi, ikiden fazla grubun puan ortalamalarının karşılaştırılmasında da tek yönlü ANOVA varyans analizinden yararlanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşmelerde elde edilen yanıtların içerik analizinde MAXQDA 2020 programı kullanılmıştır. Ebeveynlerin verdikleri yanıtların nicel analizinde, görüşmede kullanılan kelimelerin frekans analizi yapılmıştır. Analiz sonuçlarına göre, ebeveynlerin dijital vatandaşlık düzeyleri düşük çıkmıştır. Ebeveynlerin, dijital vatandaşlık kavramına yönelik farkındalıkları incelenmiş ve katılımcıların %75’inin daha önce dijital vatandaşlık kavramını duymadıkları belirlenmiştir. Buna ek olarak; ebeveynlerin büyük çoğunluğu, dijital vatandaşlığı, dijital platformları sorumlu bir biçimde kullanmak olarak tanımlamıştır. Katılımcıların dijital vatandaşlık ön bilgileriyle dijital vatandaşlık öz değerlendirme kapsamlarının genel olarak örtüşmediği görülmüştür. Araştırmaya katılan okul öncesi dönem ebeveynlerinin, çevrimiçi mahremiyet farkındalıklarının orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin sosyal ağlarda çocuk mahremiyetinin önemine yönelik farkındalıkları değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin neredeyse yarısının (%49,1) çocuğuna ait içerikleri yanlış bulmasına rağmen paylaştıkları ortaya konmuştur. Anne babaların sosyal ağlarda çocuklarına yönelik paylaşım alışkanlıkları değerlendirilmiş, elde edilen bulgulara göre; ebeveynlerin %1,4’ü her zaman, %6,4’ü sıklıkla, %39,9’u bazen ve %43,7’si nadiren çocuklarına yönelik paylaşım yaptıklarını; bu paylaşımları yaparken çoğunlukla Instagram kullandıklarını belirtmişlerdir. Ebeveynler, çocuklarına ait görselleri, sosyal ağlarda paylaşma amaçlarını, çocuklara dijital albüm oluşturmak, çocuğun başarılarını duyurmak, uzakta olan akrabalara çocuğun gelişimini göstermek ve ebeveynliğin zevkli yanlarını paylaşmaktan mutlu olmak olarak genellemişlerdir. Yapılan paylaşımların içeriğinin, genellikle çocuğun okul, hobi faaliyetleri, özel gün fotoğrafları ve tatil/seyahat anılarından oluştuğunu belirtmişlerdir. Anne babaların, çocuklarına ilişkin yaptıkları paylaşımlardan doğabilecek risklere yönelik algıları da ölçülmüştür. Ebeveynlerin risk algılarının ve çocuklarının bilgilerini/görselleri paylaşmaları durumunda kendilerine uygulanacak yasal yaptırımların farkında oldukları görülmüştür. Ayrıca, ebeveynlerin dijital vatandaşlık düzeyleri ile çevrimiçi mahremiyet farklılıkları arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.
This thesis aims to determine the privacy awareness levels of parents with children attending preschool education institutions, their sharing behaviors regarding their children on social networks, and their levels of digital citizenship. The research was conducted with the parents of 510 children attending private, public, and independent kindergartens and official preschool classes affiliated with the Ministry of National Education in Kirklareli province during the 2021-2022 academic year. In the study, the Digital Citizenship Scale developed by Kuş, Güneş, Başarmak & Yakar (2017) and the Online Privacy Awareness Scale developed by Korkmaz, Vergili & Karadaş (2021) were used, along with questionnaires and interview forms prepared by the researcher. SPSS 20.0 software package was used for the analysis of quantitative data. The frequency and percentage distributions of the data obtained within the scope of the research objectives were calculated. Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests were applied to test the normal distribution of the variables. Accordingly, the results of the normality tests of the variables were evaluated, and the analyses of the data that were determined to not have a normal distribution were conducted through nonparametric tests. Mann-Whitney U test was used to analyze the differentiation of parents' levels of digital citizenship and online privacy awareness according to various variables. The relationship between variables was examined using the chi-square test. Spearman's rank correlation was used to determine the relationship between nonnormally distributed variables. Independent samples t-test was used for comparing the scores of paired groups, and one-way ANOVA variance analysis was utilized for comparing the mean scores of more than two groups. MAXQDA 2020 software was used for content analysis of the responses obtained in semi-structured interviews. In the quantitative analysis of the parents' responses, frequency analysis of the words used in the interview was conducted. According to the analysis results, parents have been found to have low levels of digital citizenship. The awareness of parents regarding the concept of digital citizenship has been examined, and it has been determined that 75% of the participants had not heard of the concept of digital citizenship before. In addition, the majority of parents defined digital citizenship as using digital platforms responsibly. It was observed that there was a mismatch between the participants' prior knowledge of digital citizenship and their self-assessment of digital citizenship competence. The preschool parents who participated in the research were found to have a moderate level of online privacy awareness. The awareness of parents regarding the importance of child privacy on social networks was evaluated. According to the findings, although almost half of the parents (49.1%) found it inappropriate to share content related to their child, they still shared it. The sharing habits of parents on social networks regarding their children were evaluated, and according to the findings, 1.4% of parents always, 6.4% often, 39.9% sometimes, and 43.7% rarely shared content related to their children. They mostly used Instagram for these shares. Parents generally associated sharing images of their children on social networks with creating a digital album for the child, announcing the child's achievements, showing the child's development to distant relatives, and sharing the enjoyable aspects of parenting. They stated that the content of the shares generally consisted of the child's school, hobby activities, special occasion photos, and vacation/travel memories. The parents' perceptions of the risks that could arise from the shares they made about their children were also measured. It was observed that parents were aware of the risks and the legal consequences they would face if they shared their children's information/images. Furthermore, no significant relationship was found between parents' level of digital citizenship and their online privacy differences.
This thesis aims to determine the privacy awareness levels of parents with children attending preschool education institutions, their sharing behaviors regarding their children on social networks, and their levels of digital citizenship. The research was conducted with the parents of 510 children attending private, public, and independent kindergartens and official preschool classes affiliated with the Ministry of National Education in Kirklareli province during the 2021-2022 academic year. In the study, the Digital Citizenship Scale developed by Kuş, Güneş, Başarmak & Yakar (2017) and the Online Privacy Awareness Scale developed by Korkmaz, Vergili & Karadaş (2021) were used, along with questionnaires and interview forms prepared by the researcher. SPSS 20.0 software package was used for the analysis of quantitative data. The frequency and percentage distributions of the data obtained within the scope of the research objectives were calculated. Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests were applied to test the normal distribution of the variables. Accordingly, the results of the normality tests of the variables were evaluated, and the analyses of the data that were determined to not have a normal distribution were conducted through nonparametric tests. Mann-Whitney U test was used to analyze the differentiation of parents' levels of digital citizenship and online privacy awareness according to various variables. The relationship between variables was examined using the chi-square test. Spearman's rank correlation was used to determine the relationship between nonnormally distributed variables. Independent samples t-test was used for comparing the scores of paired groups, and one-way ANOVA variance analysis was utilized for comparing the mean scores of more than two groups. MAXQDA 2020 software was used for content analysis of the responses obtained in semi-structured interviews. In the quantitative analysis of the parents' responses, frequency analysis of the words used in the interview was conducted. According to the analysis results, parents have been found to have low levels of digital citizenship. The awareness of parents regarding the concept of digital citizenship has been examined, and it has been determined that 75% of the participants had not heard of the concept of digital citizenship before. In addition, the majority of parents defined digital citizenship as using digital platforms responsibly. It was observed that there was a mismatch between the participants' prior knowledge of digital citizenship and their self-assessment of digital citizenship competence. The preschool parents who participated in the research were found to have a moderate level of online privacy awareness. The awareness of parents regarding the importance of child privacy on social networks was evaluated. According to the findings, although almost half of the parents (49.1%) found it inappropriate to share content related to their child, they still shared it. The sharing habits of parents on social networks regarding their children were evaluated, and according to the findings, 1.4% of parents always, 6.4% often, 39.9% sometimes, and 43.7% rarely shared content related to their children. They mostly used Instagram for these shares. Parents generally associated sharing images of their children on social networks with creating a digital album for the child, announcing the child's achievements, showing the child's development to distant relatives, and sharing the enjoyable aspects of parenting. They stated that the content of the shares generally consisted of the child's school, hobby activities, special occasion photos, and vacation/travel memories. The parents' perceptions of the risks that could arise from the shares they made about their children were also measured. It was observed that parents were aware of the risks and the legal consequences they would face if they shared their children's information/images. Furthermore, no significant relationship was found between parents' level of digital citizenship and their online privacy differences.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Dijital vatandaşlık, Çevrimiçi mahremiyet, Sosyal ağ paylaşımları, Paylaşım alışkanlıkları, Okul öncesi ebeveynleri, Digital citizenship, Online privacy, Social network shares, Sharing habits, Preschool parents
