Üçüncü basamağa başvuran hastaların birinci basamak hizmetlerinden haberdarlığına sağlık okuryazarlığının etkisi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi, Tıp Fakültesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sağlık okuryazarlığı kişilerin sağlığını sürdürmesi, geliştirmesi, hastalıklardan korunması veya hastalıklarını yönetebilmesi için gerekli bilgileri okuyup anlama, yorumlama ve kullanabilme becerilerini içerir. Sağlık okuryazarlığı dinleyip anlamayı, karmaşık metinleri okumayı, analitik düşünmeyi ve karar verme yetisini ve bu becerileri sağlıkla ilgili durumlarda kullanabilmeyi de içermektedir. Yapılan çalışmalarda sağlık okuryazarlığını çeşitli faktörlerin etkilediği saptanmıştır. Çalışmamızda Trakya Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi polikliniklerine başvuran hastaların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin birinci basamak sağlık hizmetleriyle ilgili bilgilerine etkilerini araştırmak amaçlandı. Çalışmamıza katılan 460 kişiye sosyodemografik bilgiler, sağlık sistemi kullanımları ile ilgili bilgiler, birinci basamak sağlık hizmetleri bilgileri ve 23 soru içeren Yetişkin Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği’ni içeren 99 soruluk anket yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Katılımcılar 281 kadın (%61,1), 179 erkekten (%38,9) oluşmaktadır. Katılımcılardan aile hekimlerine başvuru sebeplerini sıralamaları istediğimizde ilk sırayı rahatsızlık alırken son sıralarda tarama ve sevk bulundu. Polikliniklere başvuran hastaların %19,6’sı öncesinde aile hekimlerine başvurduklarını bildirdi. Katılımcıların Yetişkin Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği puanları değerlendirildiğinde ortalama 13,43 ±4,14 olarak bulundu. Kadınların ve gençlerin sağlık okuryazarlığı düzeyleri daha yüksek saptandı. Çalışmamıza katılan bireylerin %35’i birinci basamak hizmetlerini bildiğini düşünüyordu. Katılımcılara birinci basamakla ilgili sorulan 41 sorudan ortalama 24,93±10,41 tanesi doğru olarak cevaplandırıldı. Verilen cevapların sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi incelendiğinde bilinen hizmet sayısı arttıkça sağlık okuryazarlığının arttığı saptandı. Birinci basamak sağlık hizmetlerinin tamamlanmasını sağlayan bir parça da sağlık okuryazarlığıdır. Sağlık eğitiminin öncelikli hedefi olan toplumun sağlık bilincini ve sağlık okuryazarlığı düzeyini yükseltmek için birinci basamak sağlık hizmetleri önemli bir araçtır. Sağlık sistemine ilk giriş noktası olan birinci basamak hekimlerinin etkili bir şekilde kaynaklarını kullanarak sağlık okuryazarlığı açısından bireyleri değerlendirmesi ve eğitmesi önem arz etmektedir.
Health literacy includes the skills to read, understand, interpret and use the necessary information to maintain and improve people’s own health to avoid or manage their diseases. Health literacy includes listening and understanding, reading complex texts, thinking analytically and making decisions, and using these skills in health-related situations. Studies have found that various factors effect health literacy. In our study, it was aimed to investigate the effects of the health literacy levels of the patients who applied to Trakya University Health Center for Medical Research and Practice polyclinics about their knowledge concerning primary health care services. A questionnaire with 99 questions included socio-demographic information Adult Health Literacy Scale, information on health system use and primary health care services and applied face-to-face, to 460 people participating in our study. The participants consisted of 281 women (61.1%) and 179 men (38.9%). The reason of preferring to visit family physician ailment was the first choise while screening and referral was on one of the latest choices. 19.6% of patients who applied to polyclinics stated that they visited their family physicians first. When the Adult Health Literacy Scale scores of the participants were evaluated, the average was found to be 13.43 ± 4.14. It was determined that health literacy levels of women and youth were higher. 35% of the individuals who participated in our study thought they knew primary care services. The average of 24.93 ± 10.41 of 41 questions asked to the participants about the first step were answered correctly. When the relationship between the answers given and the health literacy was examined, it was found that when the number of known services increased, the health literacy increased. A part that provides the completion of primary health care services is health literacy. Primary health care services are an important tool to raise the health consciousness and health literacy level of the society which is the primary goal of health education. It is important that primary care physicians, who are the first entry point to the health system, evaluate and educate individuals in terms of health literacy by using their resources effectively.
Health literacy includes the skills to read, understand, interpret and use the necessary information to maintain and improve people’s own health to avoid or manage their diseases. Health literacy includes listening and understanding, reading complex texts, thinking analytically and making decisions, and using these skills in health-related situations. Studies have found that various factors effect health literacy. In our study, it was aimed to investigate the effects of the health literacy levels of the patients who applied to Trakya University Health Center for Medical Research and Practice polyclinics about their knowledge concerning primary health care services. A questionnaire with 99 questions included socio-demographic information Adult Health Literacy Scale, information on health system use and primary health care services and applied face-to-face, to 460 people participating in our study. The participants consisted of 281 women (61.1%) and 179 men (38.9%). The reason of preferring to visit family physician ailment was the first choise while screening and referral was on one of the latest choices. 19.6% of patients who applied to polyclinics stated that they visited their family physicians first. When the Adult Health Literacy Scale scores of the participants were evaluated, the average was found to be 13.43 ± 4.14. It was determined that health literacy levels of women and youth were higher. 35% of the individuals who participated in our study thought they knew primary care services. The average of 24.93 ± 10.41 of 41 questions asked to the participants about the first step were answered correctly. When the relationship between the answers given and the health literacy was examined, it was found that when the number of known services increased, the health literacy increased. A part that provides the completion of primary health care services is health literacy. Primary health care services are an important tool to raise the health consciousness and health literacy level of the society which is the primary goal of health education. It is important that primary care physicians, who are the first entry point to the health system, evaluate and educate individuals in terms of health literacy by using their resources effectively.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Birinci Basamak, Sağlık Okuryazarlığı, Sağlık Hizmeti Kullanımı, Primary Care, Health Literacy, Using Health Care
