Türk çini sanatında çiçekli vazo tasvirli panolar
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2008
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Mimarinin en renkli süsleme kolu çini Türklerin geliştirdiği bir sanat olması ile İslam Sanatı içinde Türk Sanatının üstün yerini sağlamıştır. Vazoya çiçek yerleştirme geleneği özellikle eski doğuda çok köklüdür. Her türlü canlı varlığın kutsal sayıldığı Buddha dininde rahiplerin fırtınada köklerinden kopan çiçek ve diğer bitkileri yaşatabilmek için su dolu kaplara yerleştirdikleri bilinmektedir. Böylece zamanla vazo ile bütünleşen çiçekler süsleme sanatlarında motif olarak yerleşmiştir. Türklerin Çin ile yakın ilişkileri doğuya özgü olan bu geleneğin sanatımıza yerleşmesini sağlamıştır. Çini ve duvar dışında kitap sanatında da vazo örnekleri vardır. Türk süsleme sanatında ve kullanılan eşyalarda çini ve seramik önemli bir yer teşkil etmektedir. Osmanlı Devletinde 15.yüzyılın sonu ile 16.yüzyılın başları Osmanlı Çini ve Seramik Sanatında yeni bir dönemin başlangıcı olarak kabul edilir. Bu dönemde en önemli çini üretim merkezi İznik’tir. 16.yüzyılın ikinci yarısından itibaren Mimar Sinan’ın eserlerinde bezeme unsuru olarak çiniyi tercih etmesi bu sanatın gelişmesinde önemli etkenlerden biridir. 17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı Devletinin karşılaştığı kendi içindeki karışıklıklar ve ekonomik sıkıntılar İznik’teki atölyelere yansımaya başladığı için çini ve seramik kalitesinde bozulmalar başlamıştır. Bu dönemde renklerin bulanıklaşması kırmızı rengin kahverengiye döndüğü ve zamanla içinde yok olduğu, desenlerin irileşerek özensiz bir şekilde işlendiği, hamurun kabalaştığı gözlenmiştir. Bu dönem içinde İznik’teki atölyelerin saray dışından müşterilere yoğunlaştığı ve hızlı üretimle seramik parçalara ağırlık verdiği fark edilmektedir. 18. yüzyıl da İznik atölyelerinin kapanması sonucu eni çini merkezi olarak Kütahya ortaya çıkmıştır. 19.yüzyılın ilk yarısında Kütahya’da bir durgunluk dönemi yaşanırken yüzyılın ikinci yarısı ve 20.yüzyılın ilk başında üretim tekrar canlanır. Yani Osmanlı devletinin ekonomik siyasal sosyal ve kültürel ortamı, yükselme gelişme, duraklama ve çöküş dönemleri, içerisinde beslediği çini sanatında büyük etkisi olmuştur.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Çini, Vazo, Çiçek, Pano
