Tabakâtü’l-Müfessirîn Literatürünün Müfessir Kimliğinin Tespitine Katkıları – I: Suyûtî’nin Tabakâtü’l-Müfessirîn’i Bağlamında Tematik ve Metodolojik Bir İnceleme
Küçük Resim Yok
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Nüzulünden itibaren muhatapların Kur'ân’ı anlama çabaları bir otoritenin himayesinde gerçek-leşmiştir. Nüzul döneminde bu otorite Peygamberimiz (s.a.s) iken daha sonraki dönemlerde Pey-gamberimizin (s.a.s) yetiştirdiği kimselerdi. Ancak nüzul döneminden uzaklaşmakla Kur’ân’ı anlamak için başvurulacak kimsenin hangi özelliklere sahip olması gerektiği ve tarihte bu özel-liklere sahip olanların kimler olduğu soruları her daim var olmuştur. Mâ yenbeğî li’l-müfessir vb. başlıklar altında ilmi müktesebat temelli müfessir tanımlaması yapılırken; tarihteki müfessirlerin kimler olduğu da genel olarak tabakât özel olarak da tabakâtü’l-müfessirîn literatüründe ince-lenmeye başlamıştır. Bu çalışmanın konusu olarak belirlenen Süyûtî’nin (ö. 911/1505)Tabakâtü’l-müfessirîn isimli eseri de türün bilinen ilk örneği olmasına ilave olarak, müfessir kimliğinin müstakil bir başlık altında ele alınmasının gerektiğini ilk dile getiren eserdir. Dolayısıyla eserde benimsenen veya tabi olunan tematik ve metodolojik prensiplerinin tespit edilmesi, bir tür olarak tabakâtü’l-müfessirîn’in yapısını anlamayı kolaylaştıracaktır. Müfessir olarak belirlenen kimselerle ilgili doğum ve vefat tarihleri, kimlik bilgileri, müktesebatları, sözle-rinden ve şiirlerinden iktibas edilen örnekler gibi birçok bilginin yer aldığı bu eserlerde, müfessi-rin her insan gibi mensup olduğu sosyal ve kültürel bağlamdan bağımsız olmadığı verilen örnek-lerle gösterilmiştir. Buna göre müfessir olarak anılan kimselerin dâhil oldukları her ortamda sos-yal ve kültürel doku ile olan münasebetleri, müellifin ulaşabildiği bilgiler çerçevesinde aktarıl-maktadır. Tabakâtü’l-müfessirîn türünün ilk yazarı olan Süyûtî’nin, tabakât konusundaki diğer telifleri sebebiyle biyografi yazarlığı tecrübesi de göz önünde alındığında bu eserin -Süyûtî için bile olsa- belirli bir tecrübeyi yansıttığı düşünülmelidir. Bununla birlikte eser genel yapısı itibariyle tamamlanamadığından problematik bazı hususları da bünyesinde barındırmaktadır. Bu ma-kalede örneklem olarak belirlenen Süyûtî’nin Tabakâtü’l-müfessirîn'i çerçevesinde bahsedilen problematik konular incelenecektir.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Tefsir Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
7
Sayı
1
