Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları adlı eserde geçen fiillerde kılınış ve görünüş
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Trakya Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Fiil, çeşitli ekler alarak iş, oluş ve durumları zamana, yere ve kişiye bağlı olarak bildiren sözcük türüdür. Fiillerde kılınış fiilin kendisinde var olan bir niteliktir ve nesneldir. Fiilin gerçekleşme tarzı itibarıyla zaman çizgisindeki belirli noktalara vurgu yapması veya yapmamasıdır. Görünüş ise özneldir, konuşurun ya da işitenin çekime girmiş bir fiile yüklediği farklı anlamlardır. Fiilin gerçek zamandaki yayılımının bitmişlik, bitmemişlik veya sürme özelliğini bildirir. Bu çalışmada da son yıllarda üzerinde daha çok durulmaya başlanmış kılınış ve görünüş konuları üzerinde durulacak ve bu konuların Türkmen Türkçesi üzerinden anlaşılması amaçlanacaktır. Çalışmanın temelini Ahmet Benzer'in Türkçede Zaman, Görünüş ve Kiplik, Ahmet Karadoğan'ın Türkiye Türkçesinde Kılınış adlı eserleri ve diğer kılınış ve görünüş ile ilgili çalışmalar oluşturmuştur. Görünüş ve kılınış konusu Nasreddin Hoca'nın Türkmen Türkçesiyle derlenmiş fıkralarının yer aldığı Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları adlı eserde işlenecektir. İki ana bölümden oluşacak çalışmamızın I. bölümünde Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları adlı eserdeki fiiller cümledeki bağlamları da dikkate alınarak kılınış konusu açısından incelenecektir. II. bölümde ise fiiller yine cümledeki bağlamları dikkate alınarak görünüş konusu açısından incelenecektir. Sonuç kısmında ise eserden elde edilen veriler işlenerek kılınış ve görünüş konuları hakkında değerlendirmelerde bulunulacaktır.
A verb is a type of word that, by taking various suffixes, conveys actions, events, and states dependent on time, place, and person. The aktionsart in verbs is an inherent quality present in the verb itself and is objective. The way in which the verb emphasizes or does not emphasize specific points on the timeline based on the manner of realization is related to the verb's mode of occurrence. On the other hand, The aspect is subjective, representing the different meanings attributed to a verb by the speaker or the listener. The spread of the verb in real time indicates the qualities of completion, incompletion, or continuation based on its mode of occurrence. In this study, emphasis will be placed on the topics of aktionsart and aspect, which have recently received increased attention, and the aim is to understand these concepts through the lens of Turkmen Turkish. The foundation of the study is built upon the works of Ahmet Benzer, such as Türkçede Zaman, Görünüş ve Kiplik, and Ahmet Karadoğan's Türkiye Türkçesinde Kılınış, along with other works related to aktionsart and aspect. The aktionsart and aspect will be explored in the work titled Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları, which consists of anectodes compiled in Nasreddin Hoca's Turkmen Turkish. Our study, which will consist of two main parts, will be examined in terms of aktionsart in the first part, taking into account the contexts of verbs in sentences in the work titled Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları. In the second part, verbs will be analyzed in terms of aspect again, considering the contexts in sentences. In the conclusion section, evaluations will be made about aktionsart and aspect based on the data obtained from the work.
A verb is a type of word that, by taking various suffixes, conveys actions, events, and states dependent on time, place, and person. The aktionsart in verbs is an inherent quality present in the verb itself and is objective. The way in which the verb emphasizes or does not emphasize specific points on the timeline based on the manner of realization is related to the verb's mode of occurrence. On the other hand, The aspect is subjective, representing the different meanings attributed to a verb by the speaker or the listener. The spread of the verb in real time indicates the qualities of completion, incompletion, or continuation based on its mode of occurrence. In this study, emphasis will be placed on the topics of aktionsart and aspect, which have recently received increased attention, and the aim is to understand these concepts through the lens of Turkmen Turkish. The foundation of the study is built upon the works of Ahmet Benzer, such as Türkçede Zaman, Görünüş ve Kiplik, and Ahmet Karadoğan's Türkiye Türkçesinde Kılınış, along with other works related to aktionsart and aspect. The aktionsart and aspect will be explored in the work titled Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları, which consists of anectodes compiled in Nasreddin Hoca's Turkmen Turkish. Our study, which will consist of two main parts, will be examined in terms of aktionsart in the first part, taking into account the contexts of verbs in sentences in the work titled Ependi Şorta Sözler, Yomaklar Nasreddin Hoca Fıkraları. In the second part, verbs will be analyzed in terms of aspect again, considering the contexts in sentences. In the conclusion section, evaluations will be made about aktionsart and aspect based on the data obtained from the work.
Açıklama
Yüksek Lisans
Anahtar Kelimeler
Dilbilim, Linguistics ; Türk Dili ve Edebiyatı
