Balkan Araştırma Enstitüsü Dergisi

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.14551/5374

Güncel Gönderiler

Listeleniyor 1 - 20 / 54
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    MIGRATION POLICY OF RUSSIA TOWARDS ORTHODOX CHRISTIANS IN THE BALKANS IN THE SECOND HALF OF THE 18TH CENTURY
    (Trakya Univ Balkan Yerlesesi Enstituler Binasi, 2023) Yasharov Isov, Myumyun
    In 1773 Russia reached the Danube River for the first time. In the following years, Petersburg permanently oriented itself towards the Balkans and began to conduct an active policy towards the Ottoman Orthodox Christians living here. The proposed study sheds light on the Russian migration policy towards Serbs, Montenegrins, Wallashians, Moldavians, Bulgarians, and Greeks in the second half of the 18th century, especially during the time of Catherine II. A connection is made between the territorial expansion of Russia to the south and the aspiration of the Russian empress to populate the new lands with foreign migrants, including from the Balkans. An attempt is made to delineate the nature, scales, dynamics, and main instruments for the implementation of migration. Giventhe opportunities for influence in the Ottoman possessions, special attention is paid to the propaganda that Russia spread among the Ottoman Christians during the period under review. This is extremely important because over time Orthodoxy became the political doctrine and state policy of the Russian Empire, in which Orthodox Christians living in the Ottoman state became a political weapon in the hands of Petersburg. This research uses official and unofficial Russian documents, as well as research-monographs, studies, and articles by Russian, Bulgarian, Serbian, Ukrainian, and Turkish scholars.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    THE DESTRUCTION OF CRETE (TIS KRITIS O CHALASMOS): A POEM ON THE EARTHQUAKE IN CRETE IN 1508
    (Trakya Univ Balkan Yerlesesi Enstituler Binasi, 2023) Mollaoglu, Ferhan Kirlidokme
    The Destruction of Crete (Tis Kritis o chalasmos) is a poem of 282 verses. Its subject is the major earthquake of 29 May 1508, and it seems that the poem was written in the same year. Half of it is an account of the disaster in Candia, together with people's reactions to it, and a description of a storm on 5 June. In the second part the author ascribes the disaster to the sinfulness of people and he exhorts them to ask God for forgiveness and to pray for the victims. The name Crete in the poem mostly refers to its capital city rather than the entire island. The Destruction of Crete is one of the most important historical sources of this earthquake, as Manolis Sklavos was an eyewitness of the disaster. Another significant source of information about the 1508 earthquake in Crete is the letter of Girolamo Donato, the Venetian Duke of Crete, dated July 15, 1508.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    THE GREEK POET GEORGIOS ZALOKOSTAS AND HIS POEM ABOUT THE SIEGE OF MISSOLONGHI IN 1826: TO MESOLOGGION
    (Trakya Univ Balkan Yerlesesi Enstituler Binasi, 2022) Akyay, Bulent
    The Greek poet Georgios Zalokostas wrote a long poem, To Mesologgion, which deals with the siege of Missolonghi and the sortie of the besieged as a result of this siege and the fall of the city in 1826 as a historical event about. The poem in question is included in the First Athenian School, the first literary school of contemporary Greece, which was influential in Greece between the years 1830 and 1880. Indeed, after Greek independence, Greece's main intellectual centers were the neighboring Ionian Islands and Athens, the capital of the new Greek Kingdom. During this period, while Greece was trying to create a new political, administrative and cultural life, the main element of the first literary school that emerged in the country was Romanticism. Some features of this school are the use of Katharevousa, the purest form of Modern Greek, the influence of French romanticism, pessimism and melancholy, rhetorical style, patriotic lyrical tone, and themes from the 1821 Greek Revolt. Georgios Zalokostas (1805-1858), born in Ioannina Syrrako, one of the poets of the First Athenian School, emigrated to Italy with his family due to the pressures during the reign of Tepedelenli Ali Pasha, where he studied Italian and Greek literature, and the law. He returned to Greece when the Greek revolt started in 1821. Zalokostas fought against the Turks and took part in the siege of Missolonghi in 1826. His participation in the siege of Missolonghi and his participation in the sortie to leave the besieged city also makes him a witness of this historical event and this testimony gives his poem a special quality. From 1851 to 1877, the intellectual life of Athens was dominated by poetry competitions, which became an important institution, proving the important place of poetry that occupied society. Zalokostas won the first prize in the Ralleios poetry competition organized by the University of Athens in 1851 with his poem To Mesologgion, which was about the Siege of Missolonghi in 1826. In this article, the Greek poet Georgios Zalokostas and his award-winning poem To Mesologgion will be examined within the framework of the mentioned literary school in the history of contemporary Greek literature. While the Siege of Mesolongi in 1826 is dealt with from a historical perspective, the geographical space, elements of Greek mythology, elements of Christianity, historical figures in the siege, and the other in the poem will be evaluated and discussed thematically.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    NEGATIVITY AND NEGATION IN GAGAUZ TURKISH
    (Trakya Univ Balkan Yerlesesi Enstituler Binasi, 2021) Dogan, Levent
    In all languages in the world, besides words with negative meaning, there are some negation markers that provide negativity at the sentence and word level. From this point, negativity is generally evaluated in two different dimensions as semantic and structural. The semantic dimension of negativity cannot be limited to negativity markers like its structural dimension and can be examined in different ways. Although languages do not have any negative suffixes in their vocabulary, there are many words that directly report negation. Moreover, sometimes a negative situation can be expressed with words with a positive meaning or the contrary of it can be in question. In this, the meanings of the words according to the context in which they are used and the person by whom they are used are effective. On the other hand, negative words can be handled in various ways according to their dictionary meanings. Negativity is a universal category that exists in every language. However, the way negativity is provided differs from language to language, depending on the structure and rules of each language. The meanings attributed to words and their connotation values change according to the geography in which societies live and the values and beliefs they possess. Such differences are also encountered among the dialects and subdialects of the same language. In this study, negativity in Gagauz Turkish, one of the living dialects of the Turkish language, is discussed semantically and structurally. In the semantic negativity part of the study, all kinds of words, word groups and curse words, except verbs with negative content, determined from Gagauz Turkish dictionaries, were classified under various headings. In the structural negativity part, it has been tried to determine what the suffixes and elements that provide negativity in the syntax are together with these words.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    XVI. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA RUMELİ KADILIKLARI
    (2019) Kuru, Levent
    Osmanlı Devleti’nde adlî ve idarî birim olan kazalar; nüfus, mevkii ve başlarında bulunan kadılara sağladıkları gelirler dikkate alınarak mevleviyet ve kasaba kadılıkları olmak üzere iki ana gruba ayrılmışlardır. Osmanlı Devleti’ne başkentlik yapmış Bursa, Edirne ve İstanbul başta olmak üzere; Mekke, Medine, Kudüs, Üsküdar, Eyüb, Galata, Selanik, Halep, Bağdat gibi Anadolu, Balkan ve Arap coğrafyasındaki önemli sancak ve kazalar mevleviyet kadılıkları olarak tanımlanmıştır. Bu sınıfa giren kazalarda görev yapacak kadıların tayin, terfi, azil gibi özlük işlemleri XVI. yüzyılın ikinci yarısından itibaren şeyhülislam tarafından yapılmıştır. Mevleviyet kadılıkları dışında kalan kazalar ise kasaba kadılıkları olarak isimlendirilmektedir. Bu kazalarda görevlendirilen kadıların özlük işlemleri ise Anadolu ve Rumeli kazaskerlerinin başında bulunduğu kazaskerlik daireleri tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada, Osmanlı kaza teşkilatı içinde Rumeli kazaskerliğinin yetkisi altındaki Balkan Yarımadası, Karadeniz’in batı kıyıları ile Ege ve Akdeniz adalarında bulunan kasaba kadılıkları üzerinde durulacaktır. Bu bölgelerdeki Rumeli kadılıklarının statüleri Süleymaniye Kütüphanesi, Esad Efendi Yazmaları, nr. 3384’te bulunan bir mecmuadaki bilgilere dayanarak ortaya konulmaya çalışılacaktır. Ayrıca Rumeli kadılıklarının rütbeleri üzerine daha önce yapılmış farklı dönemlere ait üç çalışmanın verileri ile bu makaleye esas teşkil eden yazmanın bilgileri karşılaştırılarak bahsi geçen kazaların zaman içindeki değişimleri incelenecektir. Bu çerçevede Osmanlı Devleti’nin taşra teşkilatının en önemli birimi olan kazaların gelişim süreçleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    VELİAHT YUSUF İZZEDDİN EFENDİ’NİN EDİRNE VE KIRKKİLİSE (KIRKLARELİ) SEYAHATLERİ (1913)
    (2020) Zamacı, Ayşe
    Balkanlı müttefiklerin Osmanlı Devleti’ne karşı açtığı I. Balkan Harbi’nde kaybedilen Edirne ve Kırkkilise, yaklaşık dört ay sürecince Bulgarlar tarafından işgal edilmiş, bu işgalin sonlandırılması II. Balkan Harbi’yle mümkün olabilmiştir. Osmanlı Devleti 1913 yılının Temmuz ayında bu şehirleri geri alarak bölgede hâkimiyetini yeniden tesis etmeyi başarmıştır. Edirne ve civarının geri alınmasından sonra buraya, gerek bölgenin Osmanlı Devleti ve İslam dünyasının ayrılmaz bir parçası olduğunu vurgulamak, gerekse bölge ahalisine maddi ve manevi destek olmak maksadıyla pek çok seyahat düzenlenmiştir. Bu seyahatlerden bir tanesi, Veliaht Yusuf İzzeddin Efendi’nin Şehzade Ziyaeddin Efendi ile birlikte gerçekleştirdiği ziyarettir. 28 Temmuz 1913’te İstanbul’dan hareket eden ikili önce Edirne’yi, ardından Kırkkilise’yi ziyaret ederek işgal sonrası durumu yerinde gözlemlemiş, yerel ahaliyle bir araya gelmiş, askerî kuvvetleri denetlemiş, fukaraya bağışta bulunmuştur. Veliaht ve şehzadenin bu seyahati, işgalden henüz kurtarılan şehir sakinlerini oldukça memnun etmiş, halk veliahdı görmenin mutluluğunu yaşamıştır. Hanedan mensuplarının kısa süren bu ziyareti 1 Ağustos 1913’te son bulmuştur.
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    Çağla Derya Tağmat, Sosyo-Kültürel Boyutlarıyla İstanbul’da Helenizm (1839-1922)
    (2020) Özel, Serra Yazıcı
    [Abtract Not Available]
  • Küçük Resim
    Öğe
    BOSNA HERSEK’TE ALFABE MESELESİ VE BOŞNAK YAZI DİLİNİN SADELEŞTİRİLMESİNE YÖNELİK TÜRKİYE İLE PARALEL OLARAK YAPILAN REFORM ÇALIŞMALARI
    (2018) Aksoy, Ömer
    Tanzimat’la birlikte Batılılaşma meselesi kapsamında dilin yeniden düzenlenmesi ve her kesimden insanın anlayabileceği biçimde sadeleştirilmesi, uzun bir dönem Türk entelektüellerin en mühim kültür meselelerinden birisi olmuştur. Genç Kalemler Dergisi ve bu dergi etrafında toplanan aydınlar tarafından başlatılan Yeni Lisan Hareketi kapsamında Türkçenin sadeleştirilmesi ve halka daha kolay ulaşılması düşüncesi, milliyetçi fikirlerin Osmanlı siyasi yaşamında yerini alması ile aynı dili konuşan Türk soylu halkların dil birliğine ve ortak bir alfabe kullanımına yönelik fikirlere dönüşecektir. Osmanlı Devleti’nin bir parçası olan Bosna Hersek ve Boşnaklar tarafında da Tanzimat döneminde yazı dilinin sadeleştirilmesi fikirleri tartışılmış, bu konu ile alakalı çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Ziya Gökalp’ın halka doğru düsturuna benzer bir biçimde Bosna Hersek’te kayıt altına alınan sözlü kültür ürünleri, Boşnak yazı dilinin çerçevesini belirleme noktasında aydınlara yol göstermiştir. Boşnak aydınlar, Avusturya-Macaristan hâkimiyeti döneminde yazıya geçirilen sözlü kültür ürünleri vasıtasıyla Boşnak yazı dilinin, Boşnak halkının kullandığı şekilde sadeleştirilmesi ve Türk toplumu ile manevi birliğin korunması adına yazı dilinin ve Arap alfabesinin reforme edilmesi üzerine çalışmalar yapmışlardır. Bu makaleyi yazmaktaki amacımız Boşnakların etnik bir aidiyet unsuru olarak dilin sadeleştirilmesi meselesinde sözlü kültür ürünlerine yönelmeleri ile Türk ve Boşnak entelektüellerin gönül birliği olan coğrafyalarla manevi bağları koparmama ve Batılılaşma hedefleri doğrultusunda yapılan benzer reform çabalarını gözler önüne sermek ve yapılan çalışmalar ile bunların mahiyeti hakkında bilgi vermektir.
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    OSMANLI GELENEĞİNDE SAKAL-I ŞERİFİN YERİ VE BULGARİSTAN’DA SAKAL-I ŞERİF MUHAFAZALI CAMİLER
    (2019) Gülyüz, Bahriye Güray
    Hz. Muhammed’e duyulan sevgi, her coğrafyada Müslüman Türkler için birleştirici bir unsur olmuştur. Peygamber’in şahsıyla sınırlı kalmayan bu sevgi, O’nun temas halinde olduğu kişi ve eşyaları kapsayacak şekilde geniş tutulmuştur. Özellikle Peygamber’in vücuduna ait parçalar Müslümanlar için ayrı bir öneme sahiptir. Kutsal birer emanet olarak korunan bu unsurlar arasında sakal-ı şerifler sayıca çoğunluktadır. Osmanlı geleneğinde sakal-ı şerifler kıyafetlerin uygun yerlerinde taşınabildiği gibi genellikle camiler, tekkeler ve hanelerde özel muhafazaları içinde korunur, mübarek gün ve gecelerde ziyaret edilirdi. Bu gelenek Osmanlılarla birlikte farklı coğrafyalara da taşınarak devam ettirilmiştir. Balkanlar’da Osmanlılar tarafından fethedilen ilk yerlerden biri olan Bulgaristan topraklarındaki bazı camilerde sakal-ı şeriflerin muhafaza edildiği bilinmektedir. Ancak bölgenin Osmanlı hâkimiyetinden çıkmasına bağlı olarak bu yapıları tespit etmek zorlaşmıştır. Bulgaristan’daki camilerde korunan sakal-ı şeriflerden bazısı günümüze ulaşmayı başarırken, bazısının varlığı unutulmuştur. Bu çalışmada, mevcut örnekler ve mimari gelenekten hareketle Bulgaristan’da sakal-ı şerif muhafaza eden camiiler tespit edilmeye çalışılacaktır.
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    BALKAN SAVAŞLARI’NDA TÜRK ve İSLÂM DÜNYASINDAN GELEN YARDIMLAR
    (2018) Alp, İlker
    1912-1913 Balkan Savaşları sonucunda, Rumeli’nin büyük bir kısmı (Dimetoka hariç Meriç Nehri’nin batısı) elden çıkmış, Osmanlı Devleti’nin askerî gücü zayıflamış, ülke iktisadî ve malî alanlarda çökmüş, Türk milletinin kendisine ve ordusuna özgüveni sarsılmış, Avrupa’daki topraklarının %83’ü işgal edilmiş, 300 binin üzerinde sivil insan katledilmiş, savaş süresince ve sonradan yapılan zulüm, katliam, tecavüz ve baskılardan 440 bin Türk anavatanlarına sığınmak zorunda kalmıştır. Rumeli Türkleri için yeni bir felâket olan bu büyük göç dalgası, göçmenleri iskân etme, ihtiyaçlarını karşılama, iş bulma vd. meseleleri de beraberinde getirmiştir. Hâlbuki Osmanlı Devleti, savaşın başlamasından önce bile askerî, teknolojik, siyasî, içtimaî, iktisadî, malî bakımdan iflâsın eşiğine gelmişti. Savaşın ağır yükü altında ezilen Türklerin bu kötü günlerinde, Osmanlı Devleti’ni işgalden korumak ve göçmenlerle, şehit ailelerinin yaralarını sarabilmek için, Türk-İslâm dünyası elinden gelen destek ve yardımını esirgememiştir. Balkan Savaşları’na Azerbaycanlı öğretmenlerle öğrenciler, Türkistanlı 400 genç, Hindistan Müslümanları, gönüllü olarak katılmışlardır. Zaten ülke dışından gelen bu gönüllülerden “Kafkas Gönüllü Kıtaları” oluşturulmuştur. Hindistan Müslümanları, şehitlerle gazilerin ailelerine iletilmek üzere 160 bin Lira civarında bağışta bulunmuşlardır. Hindistan Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, savaşta yaralanan askerlerle göçmenleri tedavi etmek üzere İstanbul ve Çatalca’da 100’er yataklı birkaç seyyar hastane kurmuştur. Çok sayıda doktor, eczacı, hemşire ve hastabakıcı getirmiştir. Mısır Hilâl-i Ahmer Cemiyeti, savaş mağdurlarına para, erzak, ilaç, tıbbi ve çeşitli malzeme yardımı yapmıştır. Ayrıca kurulan Hadımköy, Beylerbeyi, Yeşilköy, Maltepe ve Edirne hastanelerinde Mısırlı doktorlar, eczacılar, hastabakıcılar ve hademeler görev yapmışlardır. Mısır gemileri, hayatlarını kurtarmak için Rumeli’den dalga dalga limanlara akın eden Türklerden 6000 kişiyi Kavala ve Selânik’ten İstanbul ile İzmir’e nakletmişlerdir. 1913 yılında Güney Afrika, Mısır, Cezayir, Bingazi ve Hindistan Müslümanları ile Rusya Türkleri toplam 263.000 Lira nakdî yardım yapmışlardır. Bu çalışmada Türk ve İslâm Dünyasının, Osmanlı Türklerinin uğradıkları felâkete duyarsız kalmayışı, soydaşlarımızla dindaşlarımızın gönüllü olarak savaşa katılmaları, askerî, tıbbî, nakdî, erzak ve giysi yardımlarında bulunmaları ele alınmaktadır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    BOŞNAK SÖZLÜ KÜLTÜR ARAŞTIRMALARI TARİHİ
    (2017) Aksoy, Ömer
    Nüfusunun büyük bir bölümünü Güney Slavlarının oluşturduğu Kuzeybatı Balkanlar, 6. yüzyılda başlayan Slav göçleri ile iki yüz yıllık bir süre zarfında Slavlaşmıştır. Bölgenin 15. yüzyılda Türkler tarafından fethedilmesi neticesinde İslam'ı kabul eden Slavlar diğer Slav gruplardan farklı olarak, Türk kültürü ve İslam inancı temelli yeni bir siyasal ve etnik oluşum içerisine girmiştir. Edebiyattan folklora, mimariden müziğe, yeni oluşumun medeniyet telakkisine Türk kültürü ve İslam medeniyeti kaynaklık etmiştir. Bölgede yaşayan Müslüman Slavların, diğer adıyla Boşnakların sözlü kültür ürünlerinin gerek yaratım gerekse icra bağlamında gelişimi bu etkinin sonucu olarak kendine has hususiyetleri ile diğer Slav gruplardan ayrı ve bağımsız bir şekilde gerçekleşmiştir. Çeşitli vesilelerle Bosna'ya yolu düşen Avrupalı ve Amerikalı birçok araştırmacı Boşnaklara ait sözlü kültür ürünlerini kayıt altına almış, bu araştırmacılardan bir kısmı da bu malzemeyi bilimsel yöntemler ışığında incelemiş ve değerlendirmiştir. Özellikle romantik milliyetçilik anlayışı ile sözlü kültür ürünlerinden tarih yazma girişimleri çerçevesinde Avrupa'da artan sözlü kültür araştırmaları kapsamında Güney Slavlarına ait sözlü kültür ürünleri de kayıt altına alınmıştır. Çalışmamız, 16. yüzyıldan itibaren Türk ve İslam etkisi ile teşekkül eden Boşnak sözlü kültürüne ait ürünler ile alakalı bilgi veren kaynaklar ve 18. yüzyıldan itibaren bu ürünlerin bir sistem dâhilinde ve belirli metotlar ışığında kayıt altına alınması ile alakalı bilgi vermektir